Dział: Metody terapii
Program „Dam Radę!”, którego oryginalna nazwa brzmi Kids’Skills jest innowacyjną metodą opracowaną w Finlandii w latach 90. XX w. Autorem programu jest Ben Furman – fiński psychiatra i psychoterapeuta wraz ze współpracownikami: Tapani Aholą, Tuija Terävä oraz Sirpa Birn.
W niniejszym artykule przedstawimy możliwości zastosowania zasad terapii skoncentrowanej na rozwiązaniach (TSR) w kontekście kryzysów zdrowia psychicznego, choć same pomysły, które opiszemy, mogą mieć zastosowanie w dużo szerszym zakresie. Inspiracją do naszej pracy jest systemowe postrzeganie człowieka, widoczne zarówno u Steve’a de Shazera, Insoo Kim Berga (których sposób pracy nosi nazwę modelu z Milwaukee – od miejsca powstania), jak i Luca Isebaerta (twórcy terapii krótkoterminowej, zwanej modelem z Brugii – od belgijskiego miasta, w którym podejście to powstało). Dokonując wyboru, kierowaliśmy się chęcią zaprezentowania mniej oczywistych oraz mniej rozpowszechnionych zastosowań TSR, nawet w samym środowisku profesjonalistów stosujących tę modalność.
Lęk stanowi jedną z podstawowych emocji i odgrywa niebagatelną rolę w życiu człowieka. Jest on emocją, ale również stanem emocjonalnym, który niekiedy utrudnia funkcjonowanie człowieka, zwłaszcza gdy wysoki poziom lęku utrzymuje się długotrwale. Pełni również rolę adaptacyjną, pozwalając dostosować się w określony sposób do zmieniających się warunków otaczającej nas rzeczywistości, której częścią jesteśmy.
Celem niniejszego artykułu jest zarysowanie problematyki patologicznego perfekcjonizmu oraz wskazanie na możliwości rozumienia i leczenia takich pacjentów z uwzględnieniem podejścia współczucia wobec siebie (ang. self-compassion).
Terapia akceptacji i zaangażowania (ACT, ang. acceptance and commitment therapy) to podejście wywodzące się z kontekstualnych nauk o zachowaniu, będące jedną ze składowych trzeciej fali terapii behawioralnych. Podczas prowadzenia terapii stosowane są techniki, które służą rozwijaniu procesów elastyczności psychologicznej (Harris, 2019).
Dysregulacja emocji charakteryzuje się zmiennymi, niezwykle intensywnymi emocjami. Życie osoby, która jej doświadcza, jest pełne cierpienia. Jej emocje są tak silne i wszechogarniające, że przeżycie ich i doświadczenie wydaje się niemożliwe. W takim stanie osoba jest gotowa zrobić wszystko, aby choć na chwilę poczuć ulgę i uciec przed palącym bólem emocjonalnym.
Hiperseksualność w epizodzie maniakalnym choroby afektywnej dwubiegunowej – możliwości terapeutyczne
Przeżywanie całego spektrum różnych emocji, zarówno pozytywnych, jak i negatywnych, jest zjawiskiem nie tylko normalnym, lecz wręcz pożądanym. Jeśli jednak radość i zadowolenie lub smutek trwają zbyt długo, a w dodatku współwystępują z nimi konkretne zmiany w różnych sferach funkcjonowania jednostki, to pierwszy z tych stanów może być rozpoznany jako mania, hipomania, zaś drugi jako depresja (Cierpiałkowska, 2019).
Uzależnienie jest definiowane jako zaburzenie zdrowia polegające na psychicznej i/lub fizycznej zależności od zażywania psychoaktywnej substancji chemicznej lub wykonywania określonej czynności. Przymus przyjmowania substancji lub wykonywania czynności może mieć charakter okresowy lub stały i służy uzyskaniu efektów działania substancji (albo wykonywania czynności) lub też uniknięciu nieprzyjemnych objawów jej braku (objawów abstynencyjnych, objawów odstawiennych).
Uzależnienia a zaburzenia osobowości w kontekście kolejności prowadzenia oddziaływań terapeutycznych
Termin „podwójna diagnoza” używany jest w kontekście zdrowia psychicznego i odnosi się do sytuacji, gdy osoba cierpiąca na zaburzenia psychiczne jednocześnie boryka się z problemami związanymi z używaniem substancji psychoaktywnych (Jon A., Panos V., 2005). Diagnozowanie, a później leczenie takiego stanu jest procesem bardzo złożonym i trudnym, wymaga interdyscyplinarnej opieki i zrozumienia zarówno problemów psychicznych, jak i uzależnienia od substancji.
Narcystyczne zaburzenie osobowości określane jest plagą XXI wieku. Społeczno-kulturowe ujęcie narcyzmu opisuje tę problematykę w znacząco zawężonym stopniu w stosunku do perspektywy klinicznej. Zgodnie ze społecznym stereotypem narcyz to ktoś zapatrzony w siebie, z przerośniętym poczuciem własnej wartości, pławiący się w pochwałach i zachwytach nad sobą.
W obecnych czasach do gabinetów terapeutycznych coraz częściej zgłaszają się klienci z zaburzeniami osobowości z pogranicza. Zaburzenie osobowości z pogranicza związane jest z: trudnościami w kontrolowaniu emocji oraz zachowań, trudnościami w obszarze kontaktów społecznych, odczuwanym lękiem przed odrzuceniem, podejmowaniem ryzykownych zachowań, a także ryzykiem prób samobójczych. Tradycyjne metody pracy terapeutycznej często okazują się niewystarczające w przypadku tej grupy klientów.