Terapia schematów w leczeniu somatycznych objawów lęku

Metody terapii

Wersja audio dostępna tylko dla prenumeratorów

Kup teraz

Lęk stanowi jedną z podstawowych emocji i odgrywa niebagatelną rolę w życiu człowieka. Jest on emocją, ale również stanem emocjonalnym, który niekiedy utrudnia funkcjonowanie człowieka, zwłaszcza gdy wysoki poziom lęku utrzymuje się długotrwale. Pełni również rolę adaptacyjną, pozwalając dostosować się w określony sposób do zmieniających się warunków otaczającej nas rzeczywistości, której częścią jesteśmy.

W przypadku przeżywania lęku odczuwamy w ciele sygnały jego występowania oraz jego konsekwencje. W przebiegu zaburzeń lękowych manifestują się one jako:

  • drżenia, 
  • bóle i zawroty głowy, 
  • bóle i duszności w klatce piersiowej, 
  • przyspieszona akcja serca, 
  • zaparcia, 
  • biegunki itp. 
     

Dolegliwości te zazwyczaj posiadają niespecyficzny charakter, a ich wyjaśnienie nie znajduje potwierdzenia w wynikach licznych procedur diagnostycznych. Sytuacja ta ma miejsce w przypadku zaburzeń występujących pod postacią somatyczną, czyli zaburzeń somatoformicznych.

Różne oblicza lęku

Lęk towarzyszy różnym chorobom, w tym występuje jako charakterystyczny objaw zaburzeń somatycznych (np. hormonalnych), w tym schorzeń kardiologicznych. Występuje również m.in. w przebiegu uzależnień na etapie zespołu abstynencyjnego lub zatrucia. 

Lęk stanowi czynnik sprzyjający wejściu pacjenta w mechanizm błędnego koła: objawy przerażają pacjenta, pacjent reaguje na nie lękiem, czuje się przerażony, a to powoduje, że jego ciało reaguje lękiem i napięciem, podtrzymując objawy lub generując nowe wskutek przeżywanego przez pacjenta stresu.

W przypadku chorób somatycznych, którym towarzyszy lęk, w pierwszej kolejności leczy się schorzenie, a z lękiem pracuje się głównie w oparciu o psychoedukację pacjenta oraz treningi relaksacyjne, takie jak:

  • progresywna relaksacja mięśniowa Jacobsona, 
  • trening autogenny Schultza, 
  • wizualizacja, 
  • techniki pracy z oddechem. 
     

Niekiedy włącza się pomocniczo hydroksyzynę, pochodne benzodiazepin lub leki anksjolityczne.  

Jeszcze jedną grupą zaburzeń związanych z lękiem są zaburzenia somatoformiczne, funkcjonujące w DSM-5 jako zaburzenia pod postacią somatyczną. Są to zaburzenia, w których trudności psychiczne pacjenta, wywołujące w nim lęk, po prostu bolą, nie mając swojego medycznego uzasadnienia. 

Reakcja organizmu na przeżywany lęk oraz trudności psychologiczne, wewnętrzne konflikty i niewyrażane emocje jest kanalizowana w postaci dolegliwości bólowych i nieswoistych objawów cielesnych, nie posiadających swojego medycznego uzasadnienia. Do tego typu zaburzeń zalicza się zaburzenia somatyzacyjne, hipochondrię oraz zaburzenia autonomiczne. 

W przypadku zaburzeń s...

Pozostałe 90% treści dostępne jest tylko dla Prenumeratorów.

Przypisy