Uzależnienie definiuje się jako zaburzenie zdrowia polegające na psychicznej i/lub fizycznej zależności od zażywania psychoaktywnej substancji chemicznej lub wykonywania określonej czynności (uzależnienia behawioralne). Przymus przyjmowania substancji lub wykonywania czynności może mieć charakter okresowy lub stały i służy uzyskaniu efektów działania substancji albo wykonywania czynności, lub też uniknięciu przykrych objawów jej braku (objawów abstynencyjnych, objawów odstawiennych).
Kulturowe przedstawienie mężczyzny doświadczającego „kryzysu wieku średniego” bywa często komiczne i oceniające, choć z punktu widzenia psychologii może to być okres pogłębionej refleksji nad wartościami. Jak lepiej zrozumieć i pomóc dojrzałemu mężczyźnie doświadczającemu kryzysu?
Długotrwałe doświadczanie stresu i napięć objawia się na wiele różnych sposobów: chorobami układu trawiennego, omdleniami, moczeniem nocnym, dusznicą, bólami głowy, jąkaniem, chorobą wrzodową, łuszczycą, nadciśnieniem, otyłością, wybuchami agresji i frustracji i wieloma innymi.
Depresja jest jednym z najczęściej występujących zaburzeń psychicznych, które aktualnie dotyka nawet 280 mln ludzi na całym świecie [1]. Ze względu na to, że to zaburzenie afektywne jest jedną z głównych przyczyn samobójstw, a eksperci przewidują, że do 2030 r. stanie się także pierwszą najczęściej diagnozowaną jednostką chorobową na świecie, specjaliści działający w obszarze zdrowia psychicznego opracowują każdego roku nowe metody pomagające wspierać pacjentów zmagających się z tą chorobą.
Ludzie doświadczają w życiu negatywnych wydarzeń, które mogą mieć charakter ekstremalny i traumatyczny. Zazwyczaj są to katastrofy, wypadki, działania wojenne, napaść, molestowanie. Stresorem wywołującym traumę może też być przewlekła lub śmiertelna choroba, inwazyjne procedury medyczne czy strata bliskiej osoby.
Uzależnienie rozumiemy jako odczuwanie silnego wewnętrznego przymusu do wykonywania określonej czynności lub przyjmowania określonej substancji psychoaktywnej. Ważne w diagnozie jest to, że osoba uzależniona nie posiada nad tym procesem żadnej kontroli.
„Tęczowa rodzina” to sformułowanie używane dla określenia własnej rodziny przez osoby LGBT+ wychowujące dzieci. W świadomości społecznej być osobą LGBT+ i być rodzicem to nie tylko różne, ale wręcz sprzeczne atrybuty. Osoby żyjące w związkach jednopłciowych i wychowujące wspólnie dzieci nie są rozpoznawane przez polskie prawo jako rodzina (Mazurczak, 2022), a wiedza na ich temat jest słabo rozpowszechniona, także wśród profesjonalistów w dziedzinie psychologii (Wycisk, Kleka, 2014).
O transpłciowości mówimy wówczas, gdy istnieje niezgodność między budową morfologiczną ciała i płcią określoną metrykalnie a płcią odczuwaną psychicznie, czyli poczuciem przynależności do konkretnej płci. Nie istnieją jednolite standardy postępowania w przypadku niezgodności płciowej. Są kraje, w których osoby transpłciowe mogą dokonać korekty płci bez konieczności przeprowadzenia badań psychiatrycznych, są też takie, w których nie ma możliwości zmiany metrykalnej.
Celem artykułu jest przedstawienie przypadku klinicznego pacjenta z zespołem amnestycznym po urazie czaszkowo-mózgowym, diagnozowanego po jedenastu latach od urazu. Zawarto w nim zwięzłe informacje dotyczące wypadku, leczenia oraz aktualnego badania neuropsychologicznego. Pacjent zgłoszony do badania w związku z wątpliwościami komisji orzekającej o niepełnosprawności.
Opisując sytuację osób z deficytami poznawczymi na gruncie neuropsychologii, często koncentrujemy się na identyfikowaniu występujących trudności oraz na możliwościach rehabilitacyjnych. W mniejszym stopniu skupiamy się na wpływie dysfunkcji na przeżywanie sytuacji choroby przez pacjenta czy jego funkcjonowaniu społecznym. Świat emocji naszych pacjentów ma jednak wpływ na skuteczność terapii.
„Chociaż prawdopodobnie mężczyźni cierpią na depresję równie często jak kobiety, statystyki pokazują, że znacznie trudniej im szukać pomocy czy rozmawiać o tym z przyjaciółmi lub krewnymi”1 (Maud, 2006). Mężczyźni w przeszłości byli postrzegani jako żywiciele, opiekunowie i obrońcy. W związku z tym bywają przerażeni, gdy odczuwają depresję, ponieważ tracą w tym swoją siłę i pewność siebie. Ponadto przyjęcie, że jest się kruchym, podatnym na zranienia i potrzebuje się pomocy jest bardzo trudne dla mężczyzn. Dlatego zjawiskiem obecnym w zachowaniach mężczyzn, zwłaszcza tych tzw. wysoko funkcjonujących, bywa ukrywanie czy maskowanie depresji2.
