Z pewnością słyszałeś chociaż raz termin „kleptomania”. Najpewniej w kontekście żartobliwym, gdy ktoś przypadkowo schował do kieszeni Twój długopis, zapalniczkę lub inny drobiazg, który mu na chwilę pożyczyłeś. To najzupełniej normalne, odruchowe zachowanie. Kleptomania nie jest jednak żartem, nie jest czymś przypadkowym. To bardzo poważny problem, z którego warto zdawać sobie sprawę. Poznaj ten temat bliżej i dowiedz się, jak możesz pomóc komuś, kto zmaga się z kleptomanią.
Dział: Studium przypadku
Według szacunków, problem jadłowstrętu psychicznego dotyka około 1–2% dziewcząt i kobiet. Rozpowszechnienie różnych form zaburzeń odżywiania jest trudne do ustalenia, ale waha się w granicach 8–40% (Żechowski, 2013). Anoreksja należy do chorób o podłożu psychicznym z jednym z największych wskaźników śmiertelności (ok. 5–10%). W wielu przypadkach wymaga hospitalizacji pacjenta w ośrodku całodobowym, nie dziwi zatem fakt poszukiwania skutecznych metod konceptualizacji i leczenia tej choroby. Celem niniejszego artykułu jest próba przedstawienia psychodynamicznego rozumienia i leczenia pacjentów młodzieżowych z problemem anoreksji. Tekst w sposób szczególny przedstawia zastosowanie podejścia psychodynamicznego w aspekcie diagnozy oraz kluczowe obszary problemowe w pracy z młodzieżowym pacjentem z problemem anoreksji.
Depresja jest jednym z najpowszechniejszych rozpoznań z zakresu zdrowia psychicznego. Dotyczy osób w każdym wieku i w różnych sytuacjach życiowych, a jej częstotliwość stale rośnie (Vucenovic i in., 2023). Dotyka ponad 20% nastolatków (Dymowska, Nowicka- -Sauer, 2015). Adolescencja predysponuje do ujawniania się zaburzeń psychicznych (Oleszkiewicz, Senejko, 2013), ale ostatnie lata przyniosły dodatkowe obciążenia przekraczające nieraz zasoby ludzi, także starszych, ale szczególnie młodych.
Eksperci i ekspertki, osoby ze świata psychologii, filozofii, kultury i innych dziedzin od lat zadają sobie pytanie, jak brzmi definicja „dobrego związku”. Czy jest ona wyłącznie wypadkową subiektywnej satysfakcji z relacji, czy wpływają na nią obiektywne czynniki warunkujące jakość danego związku, a jeśli tak – jakie? Czy można wypracować jakieś normy, które gwarantowałyby powodzenie relacji, a może jest jakaś jeszcze nieodkryta recepta na związek doskonały, którą znają specjaliści i specjalistki zajmujące się terapią par?
Zmiana życiowa spowodowana trwałym urazem powodującym znaczące ograniczenia ruchowe jest porównywana do „wypadnięcia z biegnącego pociągu” (Barnes, Mercer, 2008). Aktywność seksualna, niezależne budowanie relacji erotycznych i ważna rola kategorii, jaką jest atrakcyjność seksualna, są wpisane w niezależny i aktywny tryb życia.
Pojawienie się w gabinecie psychologa lub psychoterapeuty nastolatka po próbie samobójczej niekiedy budzi niepewność i uaktywnia liczne obawy związane z zapewnieniem skutecznego wsparcia ukierunkowanego na zdrowienie, w tym ograniczenie ryzyka samobójstwa. Jednocześnie młody człowiek wnosi do gabinetu cały kontekst rodzinny i szereg uwarunkowań rozwojowych. W pracy z tymi klientami ocena ryzyka samobójstwa i planowanie interwencji wspomagających utrzymanie przy życiu stanowią jedno z największych współczesnych wyzwań terapeutycznych.
Depresja u osób w każdym wieku może być rozumiana i leczona z wykorzystaniem systemowej teorii rodziny. Dzięki rozumieniu systemowemu możliwe jest zaobserwowanie związku między objawami depresyjnymi, a tłumioną (niekiedy przez lata) złością wobec członków własnej rodziny.
Okres nastoletni psychologia rozwojowa traktuje jako fazę szczególną, warunkują ją bowiem procesy fizycznego dojrzewania organizmu oraz rozwoju emocjonalnego, poznawczego i społecznego. W kryzysach rozwojowych, które jej towarzyszą, istotne znacznie mają nagłość zmian funkcjonowania, labilność emocjonalna, konflikty intra- i interpersonalne oraz wyraźne pogorszenie samopoczucia. Dziecko, dystansując się od grupy, może sprawić, że grupa również nabierze dystansu, co z kolei doprowadzi do uczucia odrzucenia. Wszystko to w konsekwencji może prowadzić do izolacji, depresji, samookaleczeń, samobójstw czy też nasilenia się agresji i spadku prospołeczności.
Określenia syndrom sztokholmski po raz pierwszy użyto w 1973 roku. Wcześniej wykorzystywano je głównie (bo obecnie zakres ten jest nieco szerszy, co zostanie rozwinięte poniżej), by opisać nietypową reakcję ze strony osób zaangażowanych w tak traumatyczne zdarzenia, jak porwanie czy bycie zakładnikiem – określenia tego używano do opisania pozytywnej więzi, jaką niektóre ofiary porwania rozwijały ze swoim oprawcą. Dodatkowo w syndromie sztokholmskim negatywne uczucia miały być kierowane w stronę policji czy autorytetów. Wydaje się istotne, by poznać nieco bardziej dokładną genezę nazwy, jaką otrzymało to zjawisko.
Uzależnienie definiuje się jako zaburzenie zdrowia polegające na psychicznej i/lub fizycznej zależności od zażywania psychoaktywnej substancji chemicznej lub wykonywania określonej czynności (uzależnienia behawioralne). Przymus przyjmowania substancji lub wykonywania czynności może mieć charakter okresowy lub stały i służy uzyskaniu efektów działania substancji albo wykonywania czynności, lub też uniknięciu przykrych objawów jej braku (objawów abstynencyjnych, objawów odstawiennych).
Kulturowe przedstawienie mężczyzny doświadczającego „kryzysu wieku średniego” bywa często komiczne i oceniające, choć z punktu widzenia psychologii może to być okres pogłębionej refleksji nad wartościami. Jak lepiej zrozumieć i pomóc dojrzałemu mężczyźnie doświadczającemu kryzysu?
Długotrwałe doświadczanie stresu i napięć objawia się na wiele różnych sposobów: chorobami układu trawiennego, omdleniami, moczeniem nocnym, dusznicą, bólami głowy, jąkaniem, chorobą wrzodową, łuszczycą, nadciśnieniem, otyłością, wybuchami agresji i frustracji i wieloma innymi.