Depresja jest jednym z najpowszechniejszych rozpoznań z zakresu zdrowia psychicznego. Dotyczy osób w każdym wieku i w różnych sytuacjach życiowych, a jej częstotliwość stale rośnie (Vucenovic i in., 2023). Dotyka ponad 20% nastolatków (Dymowska, Nowicka- -Sauer, 2015). Adolescencja predysponuje do ujawniania się zaburzeń psychicznych (Oleszkiewicz, Senejko, 2013), ale ostatnie lata przyniosły dodatkowe obciążenia przekraczające nieraz zasoby ludzi, także starszych, ale szczególnie młodych.
Dział: Studium przypadku
Eksperci i ekspertki, osoby ze świata psychologii, filozofii, kultury i innych dziedzin od lat zadają sobie pytanie, jak brzmi definicja „dobrego związku”. Czy jest ona wyłącznie wypadkową subiektywnej satysfakcji z relacji, czy wpływają na nią obiektywne czynniki warunkujące jakość danego związku, a jeśli tak – jakie? Czy można wypracować jakieś normy, które gwarantowałyby powodzenie relacji, a może jest jakaś jeszcze nieodkryta recepta na związek doskonały, którą znają specjaliści i specjalistki zajmujące się terapią par?
Zmiana życiowa spowodowana trwałym urazem powodującym znaczące ograniczenia ruchowe jest porównywana do „wypadnięcia z biegnącego pociągu” (Barnes, Mercer, 2008). Aktywność seksualna, niezależne budowanie relacji erotycznych i ważna rola kategorii, jaką jest atrakcyjność seksualna, są wpisane w niezależny i aktywny tryb życia.
Pojawienie się w gabinecie psychologa lub psychoterapeuty nastolatka po próbie samobójczej niekiedy budzi niepewność i uaktywnia liczne obawy związane z zapewnieniem skutecznego wsparcia ukierunkowanego na zdrowienie, w tym ograniczenie ryzyka samobójstwa. Jednocześnie młody człowiek wnosi do gabinetu cały kontekst rodzinny i szereg uwarunkowań rozwojowych. W pracy z tymi klientami ocena ryzyka samobójstwa i planowanie interwencji wspomagających utrzymanie przy życiu stanowią jedno z największych współczesnych wyzwań terapeutycznych.
Depresja u osób w każdym wieku może być rozumiana i leczona z wykorzystaniem systemowej teorii rodziny. Dzięki rozumieniu systemowemu możliwe jest zaobserwowanie związku między objawami depresyjnymi, a tłumioną (niekiedy przez lata) złością wobec członków własnej rodziny.
Okres nastoletni psychologia rozwojowa traktuje jako fazę szczególną, warunkują ją bowiem procesy fizycznego dojrzewania organizmu oraz rozwoju emocjonalnego, poznawczego i społecznego. W kryzysach rozwojowych, które jej towarzyszą, istotne znacznie mają nagłość zmian funkcjonowania, labilność emocjonalna, konflikty intra- i interpersonalne oraz wyraźne pogorszenie samopoczucia. Dziecko, dystansując się od grupy, może sprawić, że grupa również nabierze dystansu, co z kolei doprowadzi do uczucia odrzucenia. Wszystko to w konsekwencji może prowadzić do izolacji, depresji, samookaleczeń, samobójstw czy też nasilenia się agresji i spadku prospołeczności.
Określenia syndrom sztokholmski po raz pierwszy użyto w 1973 roku. Wcześniej wykorzystywano je głównie (bo obecnie zakres ten jest nieco szerszy, co zostanie rozwinięte poniżej), by opisać nietypową reakcję ze strony osób zaangażowanych w tak traumatyczne zdarzenia, jak porwanie czy bycie zakładnikiem – określenia tego używano do opisania pozytywnej więzi, jaką niektóre ofiary porwania rozwijały ze swoim oprawcą. Dodatkowo w syndromie sztokholmskim negatywne uczucia miały być kierowane w stronę policji czy autorytetów. Wydaje się istotne, by poznać nieco bardziej dokładną genezę nazwy, jaką otrzymało to zjawisko.
Uzależnienie definiuje się jako zaburzenie zdrowia polegające na psychicznej i/lub fizycznej zależności od zażywania psychoaktywnej substancji chemicznej lub wykonywania określonej czynności (uzależnienia behawioralne). Przymus przyjmowania substancji lub wykonywania czynności może mieć charakter okresowy lub stały i służy uzyskaniu efektów działania substancji albo wykonywania czynności, lub też uniknięciu przykrych objawów jej braku (objawów abstynencyjnych, objawów odstawiennych).
Kulturowe przedstawienie mężczyzny doświadczającego „kryzysu wieku średniego” bywa często komiczne i oceniające, choć z punktu widzenia psychologii może to być okres pogłębionej refleksji nad wartościami. Jak lepiej zrozumieć i pomóc dojrzałemu mężczyźnie doświadczającemu kryzysu?
Długotrwałe doświadczanie stresu i napięć objawia się na wiele różnych sposobów: chorobami układu trawiennego, omdleniami, moczeniem nocnym, dusznicą, bólami głowy, jąkaniem, chorobą wrzodową, łuszczycą, nadciśnieniem, otyłością, wybuchami agresji i frustracji i wieloma innymi.
Depresja jest jednym z najczęściej występujących zaburzeń psychicznych, które aktualnie dotyka nawet 280 mln ludzi na całym świecie [1]. Ze względu na to, że to zaburzenie afektywne jest jedną z głównych przyczyn samobójstw, a eksperci przewidują, że do 2030 r. stanie się także pierwszą najczęściej diagnozowaną jednostką chorobową na świecie, specjaliści działający w obszarze zdrowia psychicznego opracowują każdego roku nowe metody pomagające wspierać pacjentów zmagających się z tą chorobą.
