Anoreksja – kryteria diagnostyczne
Spora część przypadków anoreksji przypada na okres dorastania, występuje ona najczęściej u dziewcząt oraz młodych kobiet. Występowanie anoreksji u chłopców i mężczyzn jest rzadkie – ok. 5% wszystkich przypadków anoreksji występuje u mężczyzn, więcej jadłowstrętu psychicznego – ok. 30% występuje u chłopców w okresie dojrzewania. Anoreksję uważa się za zaburzenie psychiczne włączone w grupę zaburzeń behawioralnych związanych z zaburzeniami fizjologicznymi i czynnikami psychicznymi. Należy zaznaczyć, że ścisłe kryteria jadłowstrętu psychicznego spełnia stosunkowo niewielka liczba pacjentów, znacznie częstsze są objawy należące do kategorii „innych zaburzeń odżywiania”, gdzie objawy są bardziej zmienne i epizody ograniczania jedzenia przeplatają się z napadami bulimicznymi, a znaczna część objawów osiąga subkliniczny poziom.
Tab. Kryteria diagnostyczne jadłowstrętu psychicznego według klasyfikacji ICD – 10
Lp. | Kryteria diagnostyczne jadłowstrętu psychicznego wg ICD-10 |
1. | Zmniejszenie masy ciała (albo brak przyrostu – u dzieci) prowadzące do osiągnięcia m.c. 15% poniżej prawidłowej lub oczekiwanej dla wieku albo BMI równe lub mniejsze od 17,5 |
2. | Zachowania mające na celu zmniejszenie masy ciała: unikanie „tuczącego” pożywienia, prowokowanie wymiotów, przeczyszczania, wyczerpujące ćwiczenia fizyczne, stosowanie leków zmniejszających łaknienie albo moczopędnych |
3. | Obawa przed przytyciem i zaburzony obraz własnego ciała |
4. | Zaburzenia hormonalne manifestujące się u kobiet zanikiem miesiączki, a u mężczyzn utratą zainteresowań seksualnych i potencji |
5. | Zaburzenie nie spełnia kryteriów rozpoznania bulimii psychicznej |
Obowiązująca w Stanach Zjednoczonych klasyfikacja DSM-V zwraca dodatkowo uwagę na istnienie podtypów anoreksji:
Dwa typy anoreksji wg DSM-V Typ restrykcyjny – głównie ograniczanie posiłków, nieregularne stosowanie środków przeczyszczających Typ bulimiczny – ograniczanie przyjmowanych kalorii przy występowaniu regularnych napadów żarłoczności, prowokowania wymiotów, nadużywania leków moczopędnych |
W przebiegu anoreksji zwraca się uwagę na możliwość współwystępowania depresji (Iniewicz, 1996), jak i cech nieprawidłowo kształtującej si...