Przekazujemy Państwu jedenaste wydanie „Psychologii w Praktyce” – zawodowego czasopisma dla psychologów i psychoterapeutów. W niniejszym numerze poruszamy następujące zagadnienia:
Bieżący numer czasopisma „Psychologia w praktyce” otwiera artykuł dra hab. Grzegorza Iniewicza zatytułowany „Stres mniejszościowy u osób biseksualnych i homoseksualnych. Czynniki ryzyka, mechanizmy, terapia”. Ekspert podkreśla w nim, że „refleksja i badania nad stresem mniejszościowym rozpoczęły się od rozpoznania specyfiki sytuacji etnicznych i rasowych grup mniejszościowych, pacjentów psychiatrycznych, a później różnych innych grup mniejszościowych, w tym grup osób o różnych orientacjach seksualnych czy też bardziej ogólnie – osób, które można opisać terminem płciowe i seksualne różnorodności (ang. gender and sexual diversity). Termin ten zwraca uwagę na różnorodność naszej seksualności w obszarze naszych preferencji, tworzenia związków, orientacji seksualnej czy identyfikacji płciowych, bez patologizowania ich i stygmatyzowania”.
Zachęcamy Państwa do lektury artykułu dr Agaty Rudnik pt. „Współwystępowanie choroby Leśniowskiego-Crohna i zaburzeń depresyjnych”. Autorka przedstawia w nim studium przypadku 34-letniego mężczyzny, pacjenta oddziału gastroenterologicznego, który od 17 lat zmaga się z chorobą Leśniowskiego-Crohna, a od kilku lat cierpi również z powodu zaburzeń depresyjnych. Niniejsza analiza ukazuje, jak ważna w terapii nieswoistych chorób zapalnych jelit jest ścisła współpraca gastroenterologa i psychologa.
W rubryce „Studium przypadku” publikujemy również tekst zatytułowany „Rozhamowanie seksualne u osób z uszkodzeniami płatów czołowych”. Ilona Bidzan-Bluma porusza w nim kwestie związane z uszkodzeniem płatów czołowych i dalszymi tego konsekwencjami, koncentrując się na aspektach seksualnych. „Występowanie otępienia (ale i łagodnych zaburzeń funkcji poznawczych – mild cognitive impairment, MCI) może prowadzić do zmian w zakresie rozhamowania seksualnego, jednakże najczęściej spotykanym otępieniem prowadzącym do powstawania dysfunkcji wykonawczych, a co za tym idzie również tych związanych ze sferą seksualną, jest uznawane za trzecie co do częstości występowania – otępienie czołowo-skroniowe o wariancie behawioralnym (bvFTD). Bliscy chorego mogą zauważyć zmiany w zakresie osobowości, mogą też się pojawiać zachowania związane z brakiem wyczucia sytuacji/brakiem taktu, niedostosowanego afektu. W badaniu neuropsychologicznym procesy pamięciowe oraz fluencja słowna na ogół wypadają znacznie lepiej niż funkcje wykonawcze. Niewłaściwe zachowania seksualne coraz częściej są rozpoznawane jako składnik behawioralnych i psychologicznych symptomów otępienia. Ich rozpowszechnienie wśród osób z otępieniem znacząco się różni, częściej jednak występują u mężczyzn w zaawansowanych już stadiach otępiennych)” – wyjaśnia ekspertka.
„Różnicowanie zaburzenia afektywnego dwubiegunowego oraz zaburzenia osobowości borderline nie jest łatwe, ponieważ te formy zaburzeń są do siebie pod wieloma względami podobne, co powoduje, że czasem nawet doświadczony klinicysta może je ze sobą pomylić. Co więcej, zaburzenia te mogą ze sobą współistnieć, choć w różnym stopniu i w różnych proporcjach. Należą one bowiem do zupełnie innych grup klinicznych patologii: zaburzenie afektywno-dwubiegunowe zaliczamy do zaburzeń nastroju (co w systemie DSMIV klasyfikowano do tak zwanej osi I), a bordeline do zaburzeń osobowości (co zaliczano do całkowicie odrębnej osi II)” – pisze dr Andrzej Mirski w artykule zatytułowanym „Różnicowanie zaburzenia afektywnego dwubiegunowego oraz zaburzenia osobowości typu borderline”. Zachęcamy Państwa do lektury niniejszego tekstu i zapoznania się z charakterystyką porównawczą obu zaburzeń.
„Transseksualizm – dylematy diagnostyczne” to artykuł Grzegorza Olesiaka, który publikujemy w rubryce „Metody terapii”. Psycholog kliniczny i kulturoznawca definiuje w nim pojęcie transseksualizmu i przedstawia diagnozę różnicową wybranych kategorii diagnostycznych. „Transseksualizm według ICD-10 ma trzy kryteria. Pacjent pragnie żyć i być akceptowanym jako przedstawiciel płci przeciwnej. Nie jest zadowolony z własnych cech płciowych. Chce poddać się leczeniu hormonalnemu lub operacyjnemu. Stan ten musi trwać minimum 2 lata, a samo zaburzenie nie może być objawem innego zaburzenia psychicznego lub anomalii genetycznych, interseksualnych (gdzie występują zaburzenia cielesno-hormonalno-genetyczne) lub chromosomalnych” – podkreśla autor.
