Autor: Marta Banout

Ból jest ważnym sygnałem. Daje znać o uszkodzeniu tkanek lub narządów, informuje o stanie zapalnym bądź urazie. Zaburzenia związane z nieodczuwaniem bólu stanowią dla cierpiących na nie pacjentów ogromne niebezpieczeństwo. Mimo iż zazwyczaj ból jest stanem przemijającym, w niektórych okolicznościach staje się doświadczeniem przewlekłym – przestaje pełnić funkcję ostrzegawczą („uważaj, zaraz dojdzie do urazu”) i alarmującą („doszło do urazu!”), staje się natomiast uciążliwym obciążeniem.

Wśród wielu strat, jakich doświadczamy w ciągu życia, śmierć bliskiej osoby jest często jedną z najtrudniejszych. Z jednej strony przez swoją powszechność wydaje się oswojona i doskonale zrozumiana, z drugiej zaś osoby przeżywające żałobę wciąż nie zawsze czują się odpowiednio wsparte, potraktowane czy rozumiane. Czym w takim razie jest żałoba? Kiedy jest naturalnym stanem, odpowiedzią na nieodwracalną utratę kogoś bliskiego, a kiedy warto zwrócić uwagę na niektóre jej aspekty? W końcu czy każdy rodzaj żałoby spotyka się z równym wsparciem i dlaczego społeczne rytuały mogą być pomocne w jej przeżywaniu?

Bezsenność – w różnych jej formach i o różnym natężeniu – jest problemem wielu osób. Rzadko korzystają one z pomocy psychologa tylko z tego powodu – najczęściej bezsenność jest jednym z wielu tematów czy problemów, pojawiających się raczej już przy zbieraniu poszerzonego wywiadu, niż jako powód korzystania z pomocy psychologicznej.

Psycholog, niezależnie od obszaru, w którym pracuje, może w pewnym momencie stanąć przed koniecznością podjęcia interwencji w kontekście przynajmniej podstawowej edukacji seksualnej. Choć w ramach studiów psychologicznych nie porusza się właściwie (poza psychologią rozwojową) zagadnień dotyczących seksualności człowieka, sfera ta jest ściśle związana z emocjonalną i psychospołeczną kondycją jednostki. Coraz większa dostępność edukatorów seksualnych pozwala na organizację prowadzonych przez nich zajęć i warsztatów w szkołach czy organizacjach młodzieżowych. Niemniej jednak z różnych powodów czasem to psycholog, zwłaszcza zatrudniony w szkole lub pracujący w innej formie z młodzieżą, staje się osobą odpowiedzialną za poruszenie zagadnień związanych z seksualnością młodych ludzi.

Taki i podobny sposób opowiadania o emocjach jest dla nas codziennością. Nikogo nie dziwi, że człowiek, którego spotyka trudna sytuacja, jest smutny lub że ktoś, kto pracuje z osobą wybuchową, jest podenerwowany. Czasem odnosimy wręcz wrażenie, że każdy w takiej sytuacji zareagowałby podobnie, bo przecież takie właśnie emocje są naturalne i właściwe dla sytuacji. Wyciągamy więc prosty i, jak się początkowo zdaje, logiczny wniosek, że nasze emocje wynikają z faktów i sytuacji, których doświadczamy i że zależą one w dużej mierze od zachowania osób, z którymi się spotykamy...