Osoby cierpiące na zaburzenie osobowości borderline (ang. borderline personality disorder – BPD) prezentują zróżnicowany obraz kliniczny.
Kryteria obowiązujących aktualnie klasyfikacji (zarówno DSM-5, jak i ICD-11) wskazują na dziewięć osiowych cech tego zaburzenia, z których wystąpienie pięciu uzasadnia sformułowanie diagnozy BPD. Symptomatologia pacjentów z BPD jest jednak dużo bardziej zróżnicowana z uwagi na występowanie u nich trudności nieujętych w kryteriach, a także z powodu objawów, które uzasadniają równoległe rozpoznanie tzw. zaburzeń współwystępujących.
Dział: Psychiatria w psychologii
Leczenie osób z zaburzeniami ze spektrum schizofrenii zazwyczaj koncentruje się na łagodzeniu objawów za pomocą farmakoterapii oraz psychoterapii. Mimo to taka strategia często okazuje się niewystarczająca, co skłania naukowców i terapeutów do poszukiwania alternatywnych metod. Wśród nich coraz większe zainteresowanie budzą podejścia bazujące na akceptacji objawów i technikach medytacyjnych, zwłaszcza uważności (mindfulness).
W podejściu skoncentrowanym na rozwiązaniach diagnoza psychiatryczna jest uznawana za jedną z form nazywania specyficznego zjawiska w życiu klienta. Jest to skrócona nazwa, jedna z wielu możliwych. Diagnoza określa zbiorczo obraz kliniczny zawierający grupę objawów. Taki skrót językowy może być bardzo przydatny podczas konsultacji psychiatrycznej, kiedy lekarz musi w krótkim czasie zorientować się, jakie leki należy dobrać. Jednak ta sama grupa objawów nie przejawi się w sposób identyczny u dwóch różnych osób.
Brak jest jednorodnej koncepcji powstawania zaburzeń depresyjnych. Najczęściej jednak podnosi się znaczenie współwystępowania w jej etiologii oddziaływań psychologicznych, środowiskowych oraz czynników biologicznych i genetycznych. Powstały teorie opierające się na modelach psychologicznych, biologicznych oraz społecznych czy neuronalnych, w których opisuje się przemiany zachodzące w obrębie ośrodkowego układu nerwowego, całego organizmu oraz otaczającego go świata, prowadzące do powstania depresji. Stres w szeroko pojętym zakresie (jako np. emocja, choroba somatyczna, substancja toksyczna) może być czynnikiem wyzwalającym zaburzenie. Jego oddziaływanie wpływa również na czas trwania choroby, jej chroniczność, tendencję do nawrotów i lekooporność.
Alkohol i konopie indyjskie są jednymi z najpopularniejszych substancji psychoaktywnych w Europie. Jeden na sto dorosłych Europejczyków używa konopi indyjskich codziennie (Aleksandrowicz, 2013: 5). Środki psychoaktywne zawarte w konopiach zalicza się do grupy kannabinoidów, a najistotniejszym z perspektywy badania zjawiska narkomani jest tetrahydrokannabinol
Osobowość to całokształt mechanizmów, na które składają się głęboko zakorzenione cechy psychiczne, inteligencja oraz możliwości adaptacyjne jednostki (Gałecki, 2023). Termin „osobowość” często jest kojarzony z pojęciami pokrewnymi – „temperament” i „charakter”. Osobowość człowieka związana jest z poczuciem własnej tożsamości, która kształtuje nas jako indywidualną jednostkę.
Choroby przenoszone drogą płciową są powszechnym zjawiskiem, które ma wpływ na życie seksualne par i inne obszary relacji. Ich rozprzestrzenianie się z roku na rok rośnie, co może znacząco wpływać na życie pary, nie tylko seksualne.
Teorii na temat etiologii schizofrenii, jak też na temat czynników spustowych wyzwalających psychozę, jest wiele. W większości hipotezy te wzajemnie się uzupełniają, łącząc wiedzę z różnych zakresów medycyny. Najczęściej podnosi się znaczenie różnych, szeroko rozumianych czynników środowiskowych oraz podatności genetycznej. Nie do końca jest jasny udział poszczególnych czynników w etiologii schizofrenii, jednak z całą pewnością wszystkie je można uznawać za ważne dla możliwości zachorowania. Istotne jest, że schizofrenii nie można uznać za chorobę dziedziczną, ponieważ o jej wystąpieniu decyduje splot czynników środowiskowych oraz genetycznych.
Zaburzenia osobowości są jednymi z najczęściej występujących zaburzeń psychicznych. Szacuje się, iż na przestrzeni całego życia około 10−13% populacji ogólnej spełnia kryteria co najmniej jednego z zaburzeń osobowości (Weissman, 1993).
Zrozumienie przyczyn sięgania przez młodzież po substancje psychoaktywne, a także skuteczne zapobieganie ich używaniu i nadużywaniu jest niezwykle istotnym zadaniem dla każdego, kto ma kontakt z nastolatkami i towarzyszy im w procesie rozwoju, szczególnie w dzisiejszych czasach. Wymaga także podejmowania działań na rzecz adekwatnego dostosowania systemu prawnego, edukacji, profilaktyki oraz pomocy osobom, które same sobie nie radzą.
Model hipotezy cechy impulsywności (Bauchaine i wsp.) zakłada, że u podstaw behawioralnej ekspresji objawów ADHD oraz zaburzeń opozycyjno-buntowniczych (ODD) i zaburzeń zachowania (CD) leży ogólny czynnik impulsywności. Nieuwaga występująca w ADHD rozumiana jest tu jako wtórna w stosunku do objawów związanych z nadruchliwością i impulsywnością. Hipoteza zakłada, że dzieci prezentujące nasilone trudności z kontrolą impulsów i nadruchliwością w wieku przedszkolnym mogą rozwinąć ODD we wczesnym dzieciństwie, a następnie zaburzenia zachowania w okresie młodzieńczym i wreszcie antyspołeczne zaburzenia osobowości w okresie wczesnej dorosłości. Rozwój w kierunku zaburzeń eksternalizacyjnych zależny jest jednak od wpływu określonych środowiskowych czynników ryzyka (na podst. R. Gomez i wsp., 2022). Natomiast przegląd literatury dotyczącej neuroobrazowania struktury mózgu sugeruje, że istnieją różnice w patofizjologii ADHD i zaburzeń zachowania (Rubia, 2011).