Zaburzenia zachowania u dzieci i młodzieży a zaburzenia z deficytem uwagi i nadaktywnością

Umiejscowienie w klasyfikacjach ADHD, ODD i CD

Zarówno ADHD, jak i ODD wraz z CD w różnych klasyfikacjach występują razem lub oddzielnie. W obowiązującej Międzynarodowej Statystycznej Klasyfikacji Chorób i Problemów Zdrowotnych ICD-10 zarówno ADHD, jak i ODD i CD mieszczą się w kategorii „Zaburzenia zachowania i emocji rozpoczynające się zwykle w dzieciństwie i w wieku młodzieńczym” (F90-F98). Kategoria ta obejmuje:

• zaburzenia hiperkinetyczne (zaburzenia aktywności i uwagi, hiperkinetyczne zaburzenia zachowania, inne zaburzenia hiperkinetyczne oraz zaburzenia hiperkinetyczne nieokreślone);
• zaburzenia zachowania (zaburzenia zachowania ograniczone do środowiska rodzinnego, zaburzenia z nieprawidłowym procesem socjalizacji, zaburzenia z prawidłowym procesem socjalizacji, zaburzenia opozycyjno-buntownicze, zaburzenia zachowania nieokreślone, inne zaburzenia zachowania);
• mieszane zaburzenia zachowania i emocji (depresyjne zaburzenia zachowania, inne mieszane zaburzenia zachowania i emocji oraz mieszane zaburzenia zachowania i emocji nieokreślone).
• Według klasyfikacji DSM-5, zaburzenia aktywności i uwagi (ADHD) mieszczą się w kategorii „Zaburzenia neurorozwojowe”, natomiast ODD i CD umieszczono w rozdziale „Zaburzenia dezorganizujące kontroli impulsów i zachowania”. Kategoria ta obejmuje oprócz ODD i CD, okresowe zaburzenia eksplozywne (interminent explosive disorder, IED).

Na potrzeby niniejszego artykułu będzie omówiona diagnostyka zgodna z wytycznymi klasyfikacji DSM-5, ponieważ jest ona kompatybilna z najnowszą Międzynarodową Klasyfikacją Chorób i Problemów Zdrowotnych ICD-11, która niebawem będzie obowiązywała w Polsce. W tej klasyfikacji, podobnie jak w DSM-5, zaburzenia z deficytem uwagi i nadaktywnością umieszczono w kategorii zaburzeń neurorozwojowych pod hasłem zaburzenia nadpobudliwości psychoruchowej z deficytem uwagi, ale zaproponowane opisy objawów będą miały charakter bardziej funkcjonalny. Jeżeli natomiast chodzi o ODD i CD, to w ICD-11 umieszczono je w kategorii „Zachowania niszczycielskie i zaburzenia aspołeczne” (Wolfang Gaebel, 2017).