Chemioterapia a procesy poznawcze pacjentów onkologicznych
Przegląd klinicznych badań poświęconych skargom pacjentów onkologicznych na obniżenie ich poznawczego funkcjonowania ujawnia specyficzne dysfunkcje procesów umysłowych:
- obniżenie szybkości zapamiętywania i przypominania, pojemności pamięci krótkotrwałej,
- zmniejszenie pojemności i przerzutności uwagi i koncentracji,
- zmniejszenie szybkości analizy i syntezy wzrokowej,
- obniżenie koordynacji wzrokowo-ruchowej (Ahles, Correa, 2010; Tannock, 2004; Vardy i in., 2007; Zaburzenia… 2008).
Uszkadzający efekt chemioterapii nie został zaobserwowany u wszystkich pacjentów, u niektórych zaobserwowano wycofanie wcześniejszych zaburzeń funkcji poznawczych po kilku miesiącach od zakończenia leczenia chemioterapeutykami. Z kolei u osób, u których utrzymywały się po zakończonym leczeniu onkologicznym łagodne trudności, odnotowano subiektywne skargi na obniżenie poczucia jakości ich życia, jak również łagodną depresję, obawy przed nawrotem choroby oraz poczucie przewlekłego zmęczenia, przy jednoczesnym braku zaburzeń poznawczych w wynikach ich testów neuropsychologicznych.
Jak dotąd nie ma dostatecznej liczby badań wyjaśniających mechanizmy powstawania dysfunkcji umysłowych pacjentów leczonych chemioterapeutykami. Mówi się o potencjalnych mechanizmach uszkodzenia ośrodkowego układu nerwowego przez wysokie dawki cytostatyków, hamowaniu przez te leki aktywności komórek nerwowych, uszkadzaniu włókien Purkiniego, co prowadzi do zaburzeń móżdżkowych lub encefalopatii. W badaniach obrazowych mózgu pacjentów w trakcie kuracji onkologicznej zauważa się zmiany w jego aktywności (badania PET,...
