Nie każda osoba wychowująca się w rodzinie z problemem uzależnienia posiada cechy DDA. Dotyczy on bowiem tylko tych osób, które poniosły bądź ponoszą nadal koszty wzrastania w środowisku dysfunkcyjnym, obciążonym problemem alkoholowym. Dotychczas przeprowadzone badania naukowe nie potwierdziły występowania „osobowości DDA ani nie wyodrębniły zespołu patologicznych cech wyróżniających tę populację” (Sobolewska-Mellibruda Z., za Margasiński 2011). Jednak praktyka psychoterapeutyczna i obserwacje kliniczne dają podstawy do wyodrębnienia specyfiki tych zaburzeń, jakkolwiek nie stanowią one jednostki chorobowej (Sobolewska-Mellibruda Z., 2011). Syndrom DDA możemy zatem rozumieć jako utrwalone schematy funkcjonowania, które utrudniają kontakt z rzeczywistością i powodują psychologiczne zamknięcie przeszłości.
Zofia Sobolewska-Mellibruda proponuje taką definicję pojęcia: DDA to: (…) zespół utrwalonych osobowościowych schematów funkcjonowania psychospołecznego powstałych w dzieciństwie w rodzinie alkoholowej, które utrudniają osobie adekwatny, bezpośredni kontakt z teraźniejszością i powodują psychologiczne zamknięcie się w traumatycznej przeszłości. Powoduje to przeżywanie i interpretowanie aktualnych wydarzeń i relacji przez pryzmat bolesnych doświadczeń z dzieciństwa. Zniekształcenia te nie są przez DDA uświadamiane. Schematy te są destrukcyjne i powodują wiele zaburzeń pacjenta w kontakcie z samym sobą oraz z innymi osobami, szczególnie z tymi, z którymi pacjent jest w bliskich związkach”.
Najczęstsze przyczyny urazów w dzieciństwie u osób z syndromem DDA
System rodzinny, w którym przynajmniej jedno z rodziców pije w sposób patologiczny, jest systemem o urazowym charakterze. Przy czym nadużycia i traumy doświadczane w takiej rodzinie mają niezwykle różnorodny charakter, bowiem poza uzależnieniem często w tych rodzinach dochodzi do przemocy psychicznej, fizycznej, emocjonalnej oraz postępującego zaniedbania. Różnorodność traumatycznych doświadczeń jest jedną z przyczyn trudności diagnostycznych przy próbach klinicznego ujęcia syndromu, stanowi on bowiem często zespół niejednolitych zaburzeń, tendencji oraz schematów.
Wśród najczęstszych przyczyn urazów w dzieciństwie, u osób z syndromem DDA można wymienić:
- duża ilość traumatycznych doświadczeń,
- chaos i nieprzewidywalność zdarzeń i zachowań dorosłych,
- stałe napięcie, życie w przewlekłym stresie,
- dominacja cierpienia,
- frustracja potrzeb i zaniedbania rozwojowe,
- brak oparcia, odrzucenie, opuszczenie,
- zagrożenie i przemoc domowa,
- nadużycia seksualne,
- brak spójny...
