W jaki sposób biologia i hormony wpływają na psychikę osób starszych?

Temat numeru

Populacja osób starszych jest zróżnicowana pod względem zdrowia psychicznego i fizycznego, a także sytuacji społeczno-ekonomicznej. Aby zrozumieć funkcjonowanie osoby w wieku senioralnym, warto przyjąć perspektywę biopsychospołeczną, która zakłada współdziałanie czynników biologicznych, psychologicznych i społeczno-kulturowych.

Populacja Polski – podobnie jak innych państw – starzeje się. Wynika to między innymi z utrzymywania się na niskim poziomie wskaźnika dzietności i wydłużenia średniej długości życia. Pod koniec 2020 r. liczba mieszkańców Polski powyżej 60. roku życia wynosiła 9,8 mln, co stanowiło 25,6% społeczeństwa, a według prognoz Głównego Urzędu Statystycznego w 2050 r. ta grupa wiekowa będzie stanowić aż 40% ogółu (Główny Urząd Statystyczny, 2021). Osoby starsze są zagrożone wieloma chorobami przewlekłymi, które wpływają na ich dobrostan fizyczny i psychiczny, jak również na zdolność do samodzielnego funkcjonowania (Maresova i in., 2019). Bez wątpienia proces starzenia się społeczeństwa będzie coraz większym wyzwaniem dla systemu ochrony zdrowia, a także sfery gospodarczej i społeczno-kulturowej.

Czym jest starzenie się?

Starość jest procesem nieuniknionym, ale również niezwykle ważnym etapem w życiu człowieka. Na poziomie biologicznym wynika z postępujących z czasem zmian anatomicznych i fizjologicznych. Prowadzą one do stopniowego spadku wydolności fizycznej i zwiększają ryzyko wystąpienia wielu chorób, które mogą prowadzić do śmierci. Biologiczne starzenie się nie jest ściśle związane ze starzeniem chronologicznym. Zakres oraz tempo zmian zależą od predyspozycji genetycznych, występowania chorób, wcześniejszego i obecnego sposobu życia (w tym odżywiania i aktywności fizycznej). Wyróżnia się zatem starzenie pomyślne (optymalne), normalne (fizjologiczne, przebiegające stopniowo) oraz patologiczne (nieprawidłowe), które związane jest ze znacznym spadkiem funkcjonowania i obniżeniem jakości życia (Urtamo i in., 2019).

Wpływ biologicznego starzenia się na funkcjonowanie człowieka

Jednym z najważniejszych organów, który przechodzi szereg zmian strukturalnych i funkcjonalnych na tym etapie życia, jest mózg. Wraz z wiekiem zmniejsza się zarówno jego waga, jak i w...

Pozostałe 90% treści dostępne jest tylko dla Prenumeratorów.

Przypisy

    POZNAJ PUBLIKACJE Z NASZEJ KSIĘGARNI