Na świecie żyje około 21 mln ludzi ze schizofrenią. Według wskaźników rozpowszechnienia życiowego (bo nie jest to choroba śmiertelna) 0,5–1,5% populacji choruje lub miało objawy w przeszłości. Natomiast odsetek osób chorych na schizofrenię w jednym okresie (chorobowość punktowa) wynosi pięć przypadków na tysiąc osób – liczba ta waha się od 2,7 do 8,3 w zależności od regionu świata.
Choroba ta częściej dotyka mężczyzn (140 mężczyzn w stosunku do 100 kobiet). Co ciekawe, u mężczyzn schizofrenia uaktywnia się głównie w młodym wieku (15–24 lata), natomiast u kobiet występują dwa szczyty zachorowalności – w młodości (15–24 lata) oraz wieku dojrzałym (55–64 lata).
Czynniki ryzyka
Badania nad czynnikami ryzyka wystąpienia tej choroby były i są prowadzone od wielu lat, zarówno te retrospektywne, jak i prospektywne. W ciągu ostatnich pięćdziesięciu lat opracowano zaledwie kilka przełomowych prac dotyczących schizofrenii i przyczyn powstawania tej choroby.
Mimo iż nie mogą one nadal określić żadnego czynnika jako jednoznacznie i silnie predykcyjnego, są w stanie potwierdzić związek niektórych stanów i zachowań ze zwiększoną zachorowalnością. Model podatności i stresu jest najbardziej prawdopodobnym w określeniu epidemiologii schizofrenii, gdzie zmiany w mózgu są czynnikiem podatności, a stres związany ze środowiskiem jest określany jako wyzwalacz choroby.
Czynniki genetyczne
Aktualne badania genetyczne dotyczące przyczyn schizofrenii pochodzą z 2016 r. i zostały przeprowadzone przez naukowców z Centrum Badań Psychiatrycznych Instytutu Broada, Szkoły Medycznej Harvardu oraz Szpitala Dziecięcego w Bostonie.
Uwagę badaczy po przebadaniu ponad 100 tys. ludzi przykuł jeden z genów, do tej pory wiązany jedynie z procesem odpornościowym. Okazało się jednak, że wpływa także na procesy odpowiedzialne za rozwój mózgu. Konkretna konfiguracja tego genu wpływa na aktywność w mózgu. Co ciekawe, jest on silnie zróżnicowany strukturalnie, u różnych ludzi ma inne formy i liczbę kopii, w odróżnieniu od większości genów. Po przebadaniu ponad 65 tys. ludzkich genomów wykryto, że istnieje silna korelacja między dziedziczeniem tego konkretnego wariantu genów odpowiedzialnych za proces eliminacji synaps (czyli połączeń międzyneuronalnych) a wzrostem ryzyka zachorowania na schizofrenię. To odkrycie potwierdza również fakt, że choroba uaktywnia się w okresie dojrzewania, gdy mózg jest szczególnie aktywny w procesie eliminacji synaps, i powiązana jest z występowaniem cieńszej kory mózgowej (mniejsza liczba synaps) u osób dotkniętych schizofrenią.
Badania nad rodzinami, w których pojawiła się schizofrenia, prowadz...
