Między innymi dlatego, by uporządkować wspólną nomenklaturę, gdy chcemy zrozumieć pojęcie „tożsamości seksualnej”, kluczowe jest poznanie najpierw terminów oraz koncepcji bezpośrednio je poprzedzających, tj.: „płeć, seksualność, pociąg seksualny, orientacja seksualna” czy wreszcie „tożsamość płciowa”, a także zrozumienie towarzyszących tym konstruktom myśli przewodnich, jak również problemów, z którymi wiąże się ich definiowanie.
Seksualność i jej składowe
Ujmując seksualność formalnie, według jednej z bardziej holistycznych definicji, możemy zauważyć, iż jest ona przedstawiana jako podstawowy element bycia człowiekiem przez całe życie, obejmujący: seks, płciową identyfikację i rolę, orientację seksualną, erotyzm, pożądanie, intymność oraz reprodukcję. Seksualność jest przy tym doświadczana i wyrażana zarówno w myślach, fantazjach, przeżyciach, przekonaniach, wartościach, zachowaniach, rolach czy związkach. Powstaje zaś na skutek interakcji czynników biologicznych, psychologicznych, społecznych, ekonomicznych, politycznych, kulturowych, etycznych, prawnych, historycznych, religijnych i duchowych.
Różne odcienie płci
Pojęcie „płci” domyślnie rozumiane jest głównie poprzez pryzmat jej biologicznego wycinka, zapominając, iż w bardzo rzadkich przypadkach płeć biologiczna, czyli gonadalna + genitalna (determinowana m.in. pierwszorzędowymi i drugorzędowymi cechami płciowymi) jest kwestią decyzji lekarskiej (tzw. osoby interseksualne – gdy zewnętrzne narządy płciowe dziecka nie są w pełni wykształcone lub słabo zróżnicowane, tj. występują zarówno nie w pełni rozwinięte narządy żeńskie, jak i męskie). Spośród innych wariantów, płci rozumianej w sensie fizycznym, mamy również do czynienia m.in. z płcią chromosomalną, płcią somatyczną czy płcią metaboliczną (mieszczącymi się w obszarze angielskiego słowa sex) oraz z płcią psychologiczną, płcią mózgową, płcią społeczną, płcią kulturową, płcią w sensie religijno-duchowym oraz obrządkowym (jak w mitologii egipskiej, greckiej, hinduskiej, chińskiej, japońskiej, aborygeńskiej) i tak dalej (którym to z kolei odpowiada angielskie określenie gender). Niekiedy w ramach dodatkowego i dobitniejszego rozróżnienia tych terminów posługujemy się również określeniami, iż biologiczna sfera płciowa (sex) wpływa na to, czy ktoś jest kobietą lub mężczyzną (ang. female & male), podczas gdy płeć społeczno-kulturowa (gender) wpływa na to, czy jesteśmy bardziej „żeńscy” bądź „męscy” (ang. feminine & masculine) wedle „stylu bycia”: zachowań, pełnionych ról i wykonywanych zawodów, upodobań, wrażliwości, sposobów reagowania i przeżywania sytuacji codziennych, mentalności, poczucia przynależności do określonej płci, pewności tego, kim jesteśmy itd. Z tak rozumian...
