Okres adolescencji
Okres dorastania to znaczący etap, który wiąże się z pojawieniem się szeregu zmian dotyczących wszystkich obszarów funkcjonowania młodych ludzi: zaczynając od zmian biologicznych, poprzez rozwój w sferze emocjonalnej, poznawczej i społecznej, aż po ewolucję na płaszczyźnie seksualnej. Zmiany te następują szybko i intensywnie. Dorastanie można podzielić na tzw. wczesne dorastanie (10.–16. r.ż.) oraz tzw. późne dorastanie (16.–20. r.ż.). Okres ten rozpoczyna się w momencie pojawienia się symptomów dojrzewania biologicznego, tzn. od skoku pokwitaniowego oznaczającego gwałtowny przyrost masy i wzrostu ciała oraz wykształcenia się pierwszo- i drugorzędowych cech płciowych. Intensywnemu rozwojowi fizycznemu oraz hormonalnemu towarzyszy wzmożona pobudliwość oraz duża labilność emocjonalna (łatwość przechodzenia od radości do smutku) przy niewielkich umiejętnościach ich kontrolowania (Obuchowska, 1996). Adolescenci stają się również bardziej samodzielni w postrzeganiu i ocenianiu siebie, innych oraz świata, w którym funkcjonują. Pojawia się pytanie o tożsamość, czyli pytanie o to „Kim jestem?”. Rozwija się tożsamość płciowa, która chociaż kształtuje się przez całe życie, to kulminacja tego procesu osiągana jest w okresie adolescencji.
Formowanie tożsamości w okresie dorastania
Podstawowy mechanizm formowania tożsamości zakłada sekwencyjne następowanie dwóch procesów – procesu eksploracji oraz procesu podejmowania decyzji (Brzezińska, 2016). Pierwszy z nich zakłada aktywne poszukiwanie i eksperymentowanie w zakresie: podejmowania różnorodnych ról (zawodowych, politycznych, ideologicznych, płciowych), sprawdzania alternatywnych stylów życia, badania granic swoich i innych ludzi. Jest to powód, dla którego młodzi ludzie w tym wieku tak często decydują się na zachowania prowokacyjne, manifestacyjne, demonstracyjne. Sięgają po zachowania przerysowane, głoszą skrajne poglądy, kontrowersyjne opinie, czemu towarzyszą silne emocje (Brzeińska, 2016). Drugi proces obejmuje dokonywanie wyboru spośród wcześniej eksplorowanych możliwości i wzięcie odpowiedzialności z...
