Neurorewolucja a neurobełkot – pułapki w pracy terapeutycznej
W 2016 roku Sergio Canavero, włoski chirurg, ogłosił gotowość do przeszczepienia ludzkiej głowy (tzn. ciała od szyi w dół). Niemal równocześnie do Indyjskiej Rady Badań Medycznych wpłynął wniosek o zgodę na przedsięwzięcie o wiele mówiącej nazwie – ReAnima. Miało ono polegać na ożywieniu przy pomocy specjalnych białek, komórek macierzystych i lasera wybranych rejonów mózgu u osób w stanie śmierci mózgowej, czyli de facto martwych. Odkładając jednak na bok sny o nieskończoności oraz – z drugiej strony – podejście redukujące terapeutycznej do zbioru wiązek nerwowych, odnajdziemy między tymi skrajnościami ogromną przestrzeń wiedzy gotowej do zastosowania w życiu codziennym, by lepiej pomagać sobie i innym.
Nieustannie powiększający się zbiór danych wchodzących w zakres badań nad układem nerwowym człowieka aż prosi się o uwagę szerszej widowni, a nie tylko hermetycznego środowiska naukowego. Z drugiej strony, w zalewie informacji można znaleźć wiele banału lub – co gorsza – szarlatanerii, która wykorzystuje przedrostek „neuro-” do legitymizowania (i promowania) niekiedy zupełnie irracjonalnych teorii. Sztandarowym przykładem jest tzw. Neurolingwistyczne Programowanie (NLP), stanowiące konglomerat niespójnych technik zaczerpniętych wybiórczo z różnorodnych podejść terapeutycznych i zaprawionych wymyślnymi pseudozabiegami, które antropolog profesor Gregory Bateson (świadek powstawania NLP) nazwał „workiem ze sztuczkami cyrkowymi” (bag of tricks). Profesor Philip Zimbardo określił NLP wprost „wariactwem” porównywalnym z terapią anielską czy leczeniem PTSD wywołanego porwaniem przez kosmitów, zaś prof. Albert Bandura „neurobełkotem”. Tego rodzaju przykłady nie powinny bynajmniej zniechęcać do poszukiwań w świecie „neuro-” tego, co wartościowe. Zwłaszcza że dla psychologów, psychoterapeutów, pedagogów, trenerów psychologicznych czy wykwalifikowanych coachów poszukiwanie to może prowadzić do odkrycia skarbów.
Kompleks Edypa czy neurobiologia? Neuronauka w psychoterapii
W 2002 roku Louis Cozolino – profesor psychologii na Pepperdine University w Los Angeles – opublikował głośną książkę Neuronauka w psychoterapii. Budowa i przebudowa ludzkiego mózgu (The...
