Zaburzenia odżywiania obejmują szereg jednostek chorobowych. Według najnowszej klasyfikacji ICD-11 wśród nich wyróżnia się:
6B80 | Jadłowstręt psychiczny (anorexia nervosa) |
6B81 | Żarłoczność psychiczna (bulimia nervosa) |
6B82 | Zaburzenia odżywiania z napadami niekontrolowanego objadania (ang. binge-eating disorder, BED) |
6B83 | Zaburzenia odżywiania polegające na unikaniu lub ograniczaniu przyjmowania pokarmów (AFRID) |
6B84 | Łaknienie spaczone (Pica) |
6B85 | Zespół przeżuwania, in. zespół ruminacji (ang. rumination-regurgitation disorder) |
6B8Y | Inne specyficzne zaburzenia odżywiania lub jedzenia (ang. other specified feeding or eating disorders – OSFED) |
6B8Z | Niespecyficzne zaburzenia odżywiania lub jedzenia (ang. feeding or eating disorders, unspecified) |
Źródło: ICD-11. International Classification of Diseases 11th Revision. The global standard for diagnostic health information. World Health Organization |
Poszczególne przypadki ZO może charakteryzować łagodny lub cięższy przebieg. Według statystyk około 6% przypadków zaburzeń odżywiania kończy się śmiercią (najczęściej powodem jest wyniszczenie organizmu związane z zaburzeniami funkcji układu trawiennego i sercowo-naczyniowego, a także samobójstwa), dlatego tak istotna jest prewencja, wczesne wykrywanie oraz odpowiednie leczenie chorujących. Istnieje powszechny pogląd, że zaburzenia odżywiania dotyczą przede wszystkim dziewcząt i kobiet. Jest to prawda, jednak jak pokazują statystyki, dotykają one również przedstawicieli płci męskiej – przypadki te stanowią około 5–10% pacjentów chorujących na ZO (Freyberger, Schnaider 2005).
Najbardziej rozpoznawalnymi ZO jest anoreksja (anorexia nervosa) i bulimia (bulimia nervosa). Obie jednostki chorobowe występują najczęściej w okresie adolescencji (bulimia: 2%, anoreksja: 0,5–1% populacji), choć pojawiają się także przypadki osób dorosłych (bulimia: 1,3%, anoreksja: 0,2–0,8% populacji) (Józefik, 1999). Praktyka kliniczna wskazuje także na coraz częstsze występowanie zaburzeń odżywiania wśród dzieci przed okresem dojrzewania. Według raportu Public Health England na rok 2017/18 wśród dziewcząt dziesięcioletnich częstość hospitalizacji z powodu zaburzeń odżywiania wzrosła w ciągu ostatniej dekady aż o 146%. Tendencję wzrostową widać także wśród chłopców – według tego samego raportu z przyczyny ZO w 2014 r. do szpitala przyjęto tylko jednego dziesięciolatka, a w 2018 r. już dziewięciu.
Maskowanie
Wśród małych dzieci zaburzenia odżywiania czasem bywają mylone z innymi zaburzeniami, takimi jak zaburzenia zachowania czy choroby somatyczne (zaburzenia układu pokarmowego). W przypadku starszych dzieci i adolescentów główne ryzyko maskowania objawów ZO związane jest z podobieństwem ich objawów do buntu charakterystycznego dla okresu dorastania (odmawianie jedzenia posiłków lub określonych produktów jako wyraz zaznaczenia własnej autonomii i indywidualności bądź przynależności do grupy społecznej/subkultury), a także depresji (brak apetytu, głodzenie się jako zachowanie autoagresywne). W wieku dorastania...