W ICD-10 zaburzenia osobowości są opisywane w sposób kategorialny. Wymienione zostały kryteria diagnostyczne charakteryzujące wszystkie zaburzenia osobowości i kryteria dla tak zwanych specyficznych zaburzeń osobowości. ICD-10 wyróżnia takie cechy charakterystyczne dla zaburzeń osobowości, jak: niski próg tolerancji frustracji, sztywny wzór zachowań oraz reagowania w sytuacjach stresowych oraz lokalizowanie źródła swoich problemów na zewnątrz. W zaburzeniach osobowości mamy do czynienia z nieadaptacyjnymi emocjami, trudnościami w kontroli emocji oraz w zrozumieniu emocji własnych i otoczenia oraz dysfunkcjonalnymi relacjami z innymi ludźmi. DSM-V natomiast umieszcza je na osi II, która obejmuje trwałe stany oraz stałe wzorce nieprzystosowawczych zachowań (APA, 2013). Dymensjonalne podejście do diagnozy zaburzeń osobowości w DSM-V wyróżnia domeny charakterystyczne w ich obrazie (Brown & Barlow, 2005).
Osoby z zaburzeniami osobowości charakteryzują się, zgodnie z tym podejściem, cierpieniem – odczuwaniem distressu, niesprawnością rzutującą na funkcjonowanie, doświadczeniem zwiększonego ryzyka (śmierci, bólu, niesprawności). Występuje u nich brak zdolności do wypełnienia wymagań związanych z dojrzałością, nie posiadają spójnych i adaptacyjnych schematów rzeczywistości, jasnych celów i wartości, mają trudności z zawieraniem długotrwałych i satysfakcjonujących więzi z innymi ludźmi (Fowler et al., 2007). Powikłaniem zaburzeń osobowości są częste depresje występujące u około 20% osób, zaburzenia lękowe występujące do 40%, uzależnienia u 40–70%. Niestety, osoby z zaburzeniami osobowości oraz współchorobowością psychiatryczną gorzej się leczą. Niepokojący jest również wysoki wskaźnik samobójstw w tej grupie klientów, który wynosi nawet 17–24%. Warto podkreślić, że osoby z nieprawidłową osobowością, pomimo doświadczanego przez nich cierpienia, zbyt rzadko podejmują terapię, gdyż przeżywane przez nich trudności wpływają na funkcjonowanie, ale nie uniemożliwiają go.
Zaburzenia osobowości borderline (kod F60.3 według klasyfikacji ICD-10)
Aktualnie zaburzenia borderline są jednymi z najczęściej spotykanych zaburzeń osobowości w praktyce terapeutycznej. Zaliczane są do zaburzeń o wysokim poziomie patologii, z bardzo niestabilnym ego, częstymi dekompensacjami afektywnymi, psychotycznymi oraz licznymi nieadaptacyjnymi...
