Inspiracją do moich rozważań stał się artykuł prof. Ireny Namysłowskiej pt. Transformacja rodziny – przejawy i implikacje dla psychoterapii, zamieszczony w czasopiśmie naukowym „Psychoterapia”. Artykuł dotyczy zmian w zakresie problematyki klinicznej młodzieży leczonej na oddziale psychiatrycznym, w powiązaniu ze zmianami w funkcjonowaniu współczesnych rodzin. Z obserwacji autorki wynika, że w ostatnich latach istotnie zmienił się typ pacjentów przyjmowanych
na młodzieżowe oddziały psychiatryczne. Dawniej byli to głównie pacjenci z zaburzeniami internalizacyjnymi (tzn. z objawami skierowanymi do wewnątrz), w postaci zaburzeń lękowych, depresyjnych i sporadycznie cierpiący na zaburzenia odżywiania się oraz pacjenci psychotyczni. W ostatnich latach coraz częściej trafiają na oddział pacjenci z zaburzeniami typu eksternalizacyjnego (tzn. z objawami skierowanymi na otoczenie) – z poważnymi zaburzeniami zachowania i emocji, deklarujący niechęć do życia, brak celu i myśli samobójcze, o wysokim poziomie samoagresji i agresji kierowanej na zewnątrz. Autorka łączy te dwa profile pacjentów z modelami rodziny, które mogą sprzyjać powstawaniu określonych zaburzeń w zachowaniu młodych ludzi. Rozważa również zmiany kulturowo-socjologiczne, którym podlegają rodziny, oraz konsekwencje tych zmian dla rozwoju i dojrzewania młodego człowieka.
Problemy psychiczne i emocjonalne dzieci oraz młodzieży – okiem praktyka
Poniższe obserwacje są w pewnym sensie zbieżne z moimi, aczkolwiek wynikają z doświadczeń zawodowych w innym kontekście pracy z młodzieżą i rodzinami. Jako pracownik poradni psychologicznej obserwuję zarówno zmiany w charakterze problemów psychicznych zgłaszanej młodzieży, ale również w funkcjonowaniu ich rodzin. Coraz częściej zgłaszani są młodzi ludzie z poważnymi i złożonymi zaburzeniami emocjonalnymi, w postaci depresji z towarzyszącymi objawami samookaleczania się lub zaburz...