Pojęcie to wywodzi się z programu zastępowania agresji (Aggression Replacement Training – ART) zainicjowanego w 1987 roku jako kompleksowe oddziaływanie składające się z trzech modułów: komponentu behawioralnego – treningu umiejętności prospołecznych (Skill Streaming – SLT), emocjonalnego – treningu kontroli złości (Anger Control Training – ACT) oraz poznawczego – treningu wnioskowania moralnego (Moral Reasoning Training – MRT) przeznaczonego do pracy z agresywną młodzieżą.
Trening Umiejętności Społecznych Goldsteina (TUS) według R. Emmena i M. Plasmeijer’a (1996) to metoda treningu grupowego oparta na teorii kognitywnego nauczania społecznego. Początkowo została ona opracowana do terapii osób z niepełnosprawnością intelektualną w stopniu lekkim, a następnie dostosowana do potrzeb osób z autyzmem. Program ten opiera się na założeniach terapii behawioralnej i wykorzystuje głównie mechanizm modelowania. W czasie zdobywania umiejętności społecznych bazuje się na konkretnej wiedzy, którą na ich temat posiada osoba uczestnicząca w programie. Głównymi celami treningu są poszerzenie wiedzy o umiejętnościach społecznych, zwiększenie zakresu umiejętności wykonawczych oraz modyfikacja negatywnych doświadczeń związanych z byciem w sytuacjach społecznych, a tym samym zmniejszenie doświadczanego napięcia i zwiększenie samooceny.
Relacje, które tworzą się w grupie, stanowią ważny materiał do pracy terapeutycznej. Tworzenie grupy terapeutycznej pozwala więc uczestnikom rozwijać przyjaźnie i adekwatnie rozwiązywać bieżące konflikty z rówieśnikami, co stanowi niewątpliwie o przewadze metody tej formy terapii grupowej nad indywidualną psychoterapią poznawczo-behawioralną. Ważne problemy są nie tylko omawiane, ale również odgrywane przez uczestników grupy. Bezpośrednie doświadczenie buduje pamięć behawioralną zdarzenia. Możliwość odgrywania scenek z życia, obserwacji innych, omawiania ważnych trudności daje podstawę do generalizacji ćwiczonych zachowań społecznych w naturalnym otoczeniu. W przypadku nastolatków z zespołem Aspergera przydatną formą pracy jest także trening autoinstruktażowy, wykorzystujący założenie, że „większość zachowań znajduje się pod kontrolą myśli i mowy wewnętrznej” (Meichenbaum, 1975; za: Stallard, 2006). Polega on na zmianie tych instrukcji, jakie uczestnicy wydają samym sobie, przez co mogą rozwijać techniki samokontroli. Dostosowanie programu do specyfiki funkcjonowania nastolatków z zespołem Aspergera zakłada uczenie w ramach treningu podstawowych umiejętności prospołecznych: utrzymywania kontaktu wzrokowego, witania się i żegnania, zachowywania dystansu or...
