W rodzinie, w której panuje kryzys, zachwiana jest równowaga, granice albo stają się zbyt sztywne, mało przepuszczalne bądź odwrotnie – są za bardzo przepuszczalne; bywają zbyt słabe. Granice w rodzinie pozwalają określić osobistą autonomię każdego z członków rodziny. W systemie, jakim jest rodzina, granice określają jego integralność. Wskazują, kto do niego należy, a kto nie. Wpływają na odbieranie i przekazywanie informacji pomiędzy systemem i środowiskiem, w którym w danym czasie się znajduje. Dla psychologa pracującego w OPS praca z rodziną w kryzysie zaczyna się od pierwszego spotkania…
Wskazówki do pracy z rodziną
Pierwsze spotkanie z rodziną jest decydujące. Od tego, w jakiej atmosferze się odbędzie, jakie informacje zostaną pozyskane, zależy w dużym stopniu przebieg dalszej współpracy z nią i jakość procesu jej wspierania. Dlatego do spotkania należy się przygotować.
W pierwszej kolejności należy określić cel pierwszego spotkania z rodziną. Ustalić go można na podstawie dostępnych informacji na temat sytuacji danej rodziny oraz problemu, który został wskazany jako ten, w którym należy pomóc. Cel spotkania powinien być określony w konkretny i specyficzny sposób, tj. związany z funkcjonowaniem oraz sytuacją danej rodziny.
Optymalnymi celami pierwszego spotkania będą:
- nawiązanie kontaktu,
- zbudowanie sojuszu współpracy,
- poznanie sytuacji rodziny „od wewnątrz”,
- określenie obszarów wymagających interwencji i ich charakteru (zakresu, intensywności itp.).
Celem pierwszego spotkania ma być ustalenie, że rodzinie potrzebne jest coś, co ma zmienić jej sytuację i odpowiedzieć na pytanie, dlaczego tak ma się stać. Należy podczas umawiania się z rodziną na takie spotkanie poinformować ją o tym i uzyskać od niej zgodę. Warto się o to postarać.
Podczas rozmowy o spotkaniu i celach specjalista informuje o tym, że chce poznać sytuację rodziny, by jej pomóc. Oznacza to, że posiada zestaw środków pomocowych. To ważna kwestia, ponieważ wskazuje ona na to, że posiadamy narzędzia, dzięki którym wpłyniemy na zmianę sytuacji rodziny w kryzysie. To jest punkt wyjścia, który zbudować może nadzieję na zmianę wśród wszystkich uczestników procesu zmiany, w tym psychologa. Nie będzie on postrzegany jako osoba, która blefuje czy jest po prostu bezużyteczna. Brak jakichkolwiek narzędzi i jednoczesne obiecywanie form pomocy danej rodzinie może być nawet tragiczne w skutkach.
Podczas pierwszego spotkania z rodziną należy ustalać kolejne cele możliwe do zrealizowania dla rodziny. Członkowie rodziny zaangażowani we wspólne ustalanie celów będą mieli większą motywację d...
