Dzieci z mutyzmem wybiórczym najczęściej są w stanie rozmawiać w domu z najbliższymi, zaś milczą np. w przedszkolu, szkole czy sklepie oraz w stosunku do osób spoza zaufanego grona (Camposano, 2011). Podłożem milczenia jest bardzo silny i niemożliwy do samodzielnego przezwyciężenia lęk, który bardzo często powoduje, że wiele sfer harmonijnego rozwoju jest zagrożonych. Funkcjonowanie społeczne milczącego dziecka jest obarczone szczególnymi trudnościami, ponieważ często ciężko jest mu nawiązywać i utrzymywać znajomości, mimo że bardzo pragnie mieć przyjaciół i swobodnie spędzać z nimi czas.
Intensywny lęk blokuje dziecko przed zgłaszaniem i realizowaniem swoich potrzeb, zarówno tych podstawowych (np. jedzenie, picie, toaleta poza domem), jak również wyższych (np. rozwijanie pasji, nawiązywanie przyjaźni, usamodzielnianie się). Z powodu lęku dziecko może nie mieć szansy na wykorzystanie swojego potencjału, co może mocno podważyć jego wiarę w siebie oraz poczucie własnej wartości i autonomii (Ołdakowska-Żyłka, 2015).
Lęk i milczenie mają także negatywny wpływ na funkcjonowanie emocjonalnej sfery dziecka. Codzienne, niekiedy wielogodzinne tkwienie w napięciu w szkole lub w przedszkolu wywołuje ogromną frustrację i konieczność rozładowania jej w środowisku zapewniającym poczucie bezpieczeństwa, czyli najczęściej w domu. Mechanizm ten tłumaczy dwoistą naturę dzieci z mutyzmem wybiórczym. Niekiedy mówi się o nich, że mają dwa oblicza: cichego, posłusznego ucznia oraz rozbrykanego, władczego i walczącego o dominację domownika. Często, brak stabilności w sferze emocji i zachowania staje się źródłem dużego stresu, zarówno dla samego dziecka, jak również dla jego rodziny (Grąbczewska-Różycka, 2015).
Częstość występowania mutyzmu wybiórczego jest relatywnie niska i według szacunków wynosi 0,71% wśród dzieci w wieku szkolnym (Bergman, Piacentini, McCraken, 2002), z przewagą dziewczynek w proporcji od 1,5:1 do 2,1:1 (Kristensen, 2002). Jednakże, wziąwszy pod uwagę stopień szkodliwości tego zaburzenia, który narusza harmonię większości sfer życia dziecka i jego rodzi...
