Na zaburzenia odbioru otoczenia i czasoprzestrzeni składają się derealizacja, zaburzenia poczucia czasu i zaburzenia poczucia przestrzeni. Z kolei zaburzenia świadomości samego siebie wskazują na depersonalizację, zaburzenia jaźni, zaburzenia schematu ciała oraz zaburzenia poczucia zdrowia. Sam termin „derealizacja” obejmuje odbieranie i postrzeganie warunków zewnętrznych jako zmienionych, innych i nienaturalnych. Zaburzenia poczucia siebie, określane jako „depersonalizacja”, dotyczą doświadczania zmian w odczuwaniu własnych przeżyć. U jednostki często się pojawia poczucie niespójności, które jest w sprzeczności z dotychczasowymi strumieniami świadomości. W depersonalizacji dochodzi do pewnego rodzaju rozwarstwienia przeżyć, które są interpretowane jako obce.
Dialogi terapeutyczne z omówieniem
Przykłady zaburzeń świadomości
Opis przypadku 1.
Dwudziestodwuletnia klientka przychodzi do gabinetu i zgłasza trudności w poradzeniu sobie z lękami. W wywiadzie opowiada o problemach z wychodzeniem na zajęcia, zawieszeniu aktywności sportowej. Ma za sobą epizod depresji lękowej po rozwodzie rodziców pięć lat temu.
T.: Kiedy zauważyła pani, że pojawiają się u pani lęki związane z innymi ludźmi?
K.: W zasadzie nigdy nie miałam dużej liczby znajomych. Zaczęło się to zmieniać, kiedy poszłam na studia. Zamieszkałam w akademiku i siłą rzeczy moja grupa znajomych zwiększyła się. W zasadzie ciągle przebywałam w grupie tych bardziej przeze mnie lubianych i tych mni...