W artykule przedstawione zostaną psychologiczne i fizjologiczne mechanizmy błędnego koła negatywnego wpływu bólu i złej jakości snu na zdrowie i samopoczucie. Opisane zostaną także podstawowe interwencje psychologiczne, które mogą być podejmowane w celu leczenia bezsenności u osób z przewlekłymi zespołami bólowymi.
Ból zakłóca sen na wiele sposobów. Powoduje wybudzenia autonomiczne przez zwiększenie aktywności układu współczulnego i aktywuje oś podwzgórze-przysadka-nadnercza przez wydzielanie kortyzolu i innych biochemicznych mediatorów reakcji stresowej. Powoduje to pogorszenie jakości snu i może prowadzić do wzajemnego podtrzymywania i wzmacniania się negatywnych konsekwencji bólu i złej jakości snu. Wzbudzenie organizmu związane z odczuwaniem bólu może nie tylko utrudniać zaśnięcie oraz powodować wybudzenia ze snu w nocy, ale także prowadzi do senności i drzemek w ciągu dnia, co dodatkowo negatywnie wpływa na regulację snu.
U osób zdrowych wykazano, że całkowita deprywacja snu nasila odczuwanie bólu, w tym tkliwość mięśniowo-szkieletową oraz wrażliwość na ciepło i zimno (Haack, Sanchez i Mullington, 2007; Kundermann, Spernal, Huber, Krieg i Lautenbacher, 2004). Także przewlekłe ograniczenie snu, czyli skrócona długość snu przez wiele dni, zmniejsza próg odczuwania bólu (Simpson, Scott-Sutherland, Gautam, Sethna i Haac, 2018). Jednak w obu przypadkach – całkowitej i przewlekłej deprywacji snu – sen działa regenerująco, odwracając te efekty.
Większość badań z użyciem polisomnografii, czyli techniki pozwalającej na rejestrację oraz ocenę czynności ciała podczas snu, skupia się na fibromialgii, w której występuje uogólniony ból układu ruchu wraz z punktami spustowymi wrażliwymi na ucisk, przewlekłe zmęczenie oraz uczucie sztywności w ciele. Badania pokazują, że ta choroba wiąże się ze skrócony...
Pozostałe 90% treści dostępne jest tylko dla Prenumeratorów.
Dołącz do grona specjalistów, którzy stale pogłębiają swoją wiedzę
Co dwa miesiące otrzymuj sprawdzone narzędzia i artykuły tworzone przez ekspertów-praktyków. Pogłębiaj wiedzę, pracuj sprawniej, pewniej i bądź przygotowany na najbardziej skomplikowane przypadki.
