Podstawowe ramy prawne wykonywania zawodu psychologa
Wykonywanie zawodu psychologa uregulowane jest w ustawie z dnia 8 czerwca 2001 r. o zawodzie psychologa i samorządzie zawodowym psychologów (tj. z dnia 16 maja 2019 r., Dz. U. z 2019 r., poz. 1026; dalej również jako UoZP). Jedynie tytułem przypomnienia należy wskazać, że zgodnie z art. 4 UoZP wykonywanie zawodu psychologa polega na świadczeniu usług psychologicznych, a w szczególności na:
- diagnozie psychologicznej,
- opiniowaniu,
- orzekaniu, o ile przepisy odrębne tak stanowią,
- psychoterapii,
- udzielaniu pomocy psychologicznej.
Za wykonywanie zawodu psychologa uważa się także prowadzenie przez psychologa badań naukowych w dziedzinie psychologii lub działalność dydaktyczną w tym zakresie.
Nie można w tym miejscu nie wspomnieć, że pomiędzy przepisami UoZP a rzeczywistością widoczny jest dość poważny rozdźwięk, jako że nie ukonstytuował się Samorząd Zawodowy Psychologów. Jakkolwiek w ostatnim czasie dało się słyszeć głosy, że kwestie te wymagają pilnej interwencji, to jednak do chwili obecnej przepisy regulujące prawo wykonywania zawodu psychologa (choćby te uzależniające prawo wykonywania zawodu od wpisu na listę psychologów Regionalnej Izby Psychologów) pozostają martwe, a to przez wzgląd na brak powołania tych ostatnich.
O ile zatem przez wzgląd na wspomniane wyżej okoliczności kwestie formalne związane z wykonywaniem zawodu psychologa mogą pozostać poza zakresem niniejszej publikacji, to zasadne jest choćby wspomnieć o tych, które do swojego ucieleśnienia przez psychologów nie wymagają bynajmniej istnienia samorządu.
Przepisy prawne w praktyce psychologicznej
Dla osób wykonujących zawód psychologa praktyczne znaczenie ma zasada, zgodnie z którą podjęcie usług psychologicznych następuje za zgodą osoby (klienta) lub grupy osób (klientów) stanowiących podmiot diagnozowania i oddziaływania psychologicznego (art. 12 UoZP). Nie wolno również tracić z pola widzenia, że psycholog poinformuje klienta o celu postępowania, jego przebiegu, wynikach i sposobie ich udostępniania oraz powinien uzyskać akceptację planowanych czynności (art. 13 UoZP). Odnosząc te przepisy do praktyki psychologicznej, warto wspomnieć o tym, że ewentualne udowodnienie spełnienia ww. obowiązków będzie należało do psychologa. Z tego względu warto zabezpieczyć się w prowadzonej działalności poprzez przygotowanie stosownego formularza zawierającego oświadczenie klienta, iż został on poinformowany o celu postępowania, jego przebiegu, wynikach i sposobie ich udostępniania i wyraża na nie zgodę. Czy takie oświadczenie stanowić będzie częś...
