Każda z tych sytuacji stanowi szok dla organizmu i może zachwiać biologiczną, psychologiczną i społeczną równowagę człowieka (Levine, 2020), co może dalej doprowadzić do negatywnych konsekwencji i objawić się w postaci zespołu stresu pourazowego (PTSD). Doświadczenie traumatycznych wydarzeń, oprócz negatywnych konsekwencji, może wiązać się również z występowaniem pozytywnych następstw ujawnianych w postaci potraumatycznego wzrostu (Posttraumatic Growth PTG; Ogińska-Bulik, 2017).
Wzrost potraumatyczny – studium przypadku
Klientka, 34-letnia kobieta, mężatka, mająca 4-letniego syna. Kobieta zaszła w drugą ciążę. Wszystko przebiegało prawidłowo i nic nie wskazywało na jakiekolwiek problemy. W 23. tyg. ciąży nagle pojawiły się komplikacje, w wyniku których doszło do przedwczesnego porodu. Dziecko zmarło zaraz po porodzie. Po wyjściu ze szpitala i po pogrzebie klientka nie mogła sobie poradzić z przeżytą traumą.
Miała obniżony nastrój, była płaczliwa i drażliwa. Wycofała się z życia towarzyskiego. Z nikim nie rozmawiała. Zaczęły pojawiać się flashbacki przypominające pobyt w szpitalu. Ciągle śniło jej się martwe dziecko. Unikała widoku noworodków, małych dzieci, kobiet w ciąży. Ciągle czuła niepokój i stan zagrożenia. Zaczęła szczególną uwagę zwracać na bezpieczeństwo synka. Ponieważ objawy się nasilały, klientka zgłosiła się do psychoterapeuty CBT.
Przebieg terapii
Klientka przejawiała znaczące objawy zespołu stresu pourazowego (PTSD). Początkowe sesje miały jednak charakter wsparcia klientki w żałobie. Następnie zastosowane zostały techniki ułatwiające poradzenie sobie z pojawiającymi się flashbackami. Jedną z takich technik był protokół zatrzymywania flashbacków. Klientka w momencie pojawienia się intruzywnego wspomnienia miała zastosować kolejno etapy protokołu.
Jak pojawi się flashback, nazwij emocje, które czujesz. Następnie opisz swoje bieżące doznania cielesne. Nazwij traumę (bardzo ogólnie). Podaj aktualny dzień, miesiąc, rok, porę roku, porę dnia. Nazwij miejsce, w którym jesteś teraz, i rozglądaj się wokół. Następnie opisz niektóre rzeczy, które widzisz w tym miejscu. Nazwij jeszcze raz traumę, której doświadczyłaś, i uświadom sobie, że to nie dzieje się teraz, że to już minęło, a ty jesteś w innym czasie, w innym miejscu....
