Według danych Komendy Głównej Policji co roku w Polsce w wyniku zamachów samobójczych ginie ponad 5 tys. ludzi. Aż 85% tej grupy stanowią mężczyźni. Wśród mężczyzn postanawiających odebrać sobie życie najczęściej są rozwiedzeni, często uzależnieni od alkoholu, a także bezrobotni. Charakterystyka tej grupy nie zmienia się od kilku lat. Samobójstwo dotyka silnie także osoby starsze, powyżej 60. roku życia [1].
Z kolei według danych NFZ udzielane jest rokrocznie około 630 tys. świadczeń klientom z powodu depresji. Najczęściej są to osoby w wieku 55–64 lat. W grupie cierpiących z powodu depresji i korzystających z leczenia farmakologicznego aż 73% stanowią kobiety. Mężczyźni drastycznie rzadziej są leczeni z powodu depresji niż kobiety. W Polsce w grupie mężczyzn odsetek osób leczonych z rozpoznaniem depresji wynosił 77-100 tys. [2].
Przy omawianiu rozpoznania depresji u mężczyzn coraz częściej podnosi się znaczenie faktu, że przeżywanie przez mężczyzn smutku, bezsilności czy lęku jest mniej akceptowane niż u kobiet, natomiast jest większe przyzwolenie społeczne na okazywanie przez mężczyzn złości, agresji czy korzystanie z alkoholu w ramach uśmierzania emocji. W diagnozie depresji u mężczyzn ważne jest istnienie objawów atypowych czy tzw. masek behawioralnych, które utrudniają rozpoznanie.
Różnice w diagnostyce epizodu depresji według ICD-11 i depresji u mężczyzn na podstawie Skali Gotlandzkiej
Według ICD-11 objawami epizodu depresji są [3]:
- obniżenie nastroju,
- zmniejszenie energii i aktywności,
- zahamowanie lub pobudzenie psychoruchowe,
- zmniejszona zdolność do czerpania przyjemności, zainteresowania,
- obniżenie koncentracji,
- zmęczenie,
- zaburzenia snu,
- utrata apetytu lub zwiększony apetyt,
- obniżenie poczucia wartości,
- znaczne odczuwanie smutku i poczucia winy,
- utrata lub obniżenie libido,
- myśli i próby samobójcze.
Objawy depresji u mężczyzn nie zostały objęte oddzielną kategorią w ICD-11. Gotlandzka Skala Męskiej Depresji (Gotland Male Depression Scale-GMDS) wyszczególnia następujące objawy depresji u mężczyzn:
- agresja,
- zachowania typu acting-out,
- impulsywno...