Czy klient może być bardziej zaburzony, niż nam się na początku wydaje?

Objawy, czyli wierzchołek góry lodowej

Studium przypadku

Lęk i strach są naturalnymi reakcjami naszego organizmu wobec poczucia zagrożenia i realnego niebezpieczeństwa. Granica między „zdrowym lękiem” a zaburzeniem lękowym dotyczy nasilenia lęku, wpływu na codzienne funkcjonowanie oraz cierpienia z nim związanego. Obszarem niebezpieczeństwa w zaburzeniach lękowych mogą być: własne ciało (w napadach paniki), codzienne wydarzenia (lęk uogólniony), inni ludzie (fobia społeczna) czy własne myśli w przebiegu zaburzenia obsesyjno-kompulsyjnego.

W wyniku spostrzeżenia zagrożenia i dokonania pierwotnej oceny poznawczej wzbudzona zostaje część współczulna autonomicznego układu nerwowego. Te biologiczne mechanizmy zapewniły nam przetrwanie dzięki mobilizacji organizmu do walki, ucieczki lub zastygnięcia w bezruchu. Granica między „zdrowym lękiem” a zaburzeniem lękowym dotyczy nasilenia i częstotliwości występowania lęku, wpływu na codzienne funkcjonowanie oraz cierpienia z nim związanego. Wyróżnia się następujące obszary niebezpieczne w zaburzeniach lękowych: własne ciało, tak jak ma to miejsce w napadach paniki, sytuacji z życia codziennego (lęk uogólniony), inni ludzie (fobia społeczna) oraz własne myśli w przebiegu zaburzenia obsesyjno-kompulsyjnego (Popiel, Pragłowska, 2008). W trakcie terapii często okazuje się, że pacjenci poza jednym dominującym zaburzeniem lękowym doświadczają również innych. To właśnie ta grupa osób stanowi największe wyzwanie terapeutyczne. Precyzyjna diagnoza wymaga uwzględnienia wielu czynników predysponujących do rozwoju zaburzeń lękowych. Warto zwrócić uwagę na rolę temperamentu. Badania (Dragan i wsp., 2016) wskazują na rolę reaktywności emocjonalnej i negatywnych wydarzeń życiowych w kształtowaniu zaburzeń lękowych. Wczesne stresogenne doświadczenia oraz zaburzenia więzi emocjonalnej z opiekunami stanowią predyspozycję do reagowania nasilonym lękiem oraz rozwojem zaburzeń lękowych. Na poziomie biologicznym predyspozycja ta jest związana z trudnością w obniżaniu pobudzenia układu współczulnego, a na poziomie poznawczym do interpretowania objawów fizjologicznych, doznań, myśli czy wyobrażeń w sposób katastroficzny (Holas, 2015). Poznawcze teorie lęku zwracają uwagę na zakłócenia w przetwarzaniu informacji jako czynniku predysponującym i podtrzymującym występowanie zaburzeń lękowych. Zakłócenie polega z jednej strony na koncentracji na zagrożeniu, a z drugiej – na niedocenianiu możliwości poradzenia sobie z nim, czyli na uruchomieniu schematów związanych z zagrożeniem (Wells, 2010).

Diagnoza

Diag...

Pozostałe 90% treści dostępne jest tylko dla Prenumeratorów.

Przypisy

    POZNAJ PUBLIKACJE Z NASZEJ KSIĘGARNI