Techniki terapii wspierającej znajdują zastosowanie zarówno w dłuższych procesach psychoterapeutycznych pacjentów, jak i w krótkoterminowych oddziaływaniach, np. w sytuacji działania czynników destabilizujących równowagę psychiczną i uruchamiających obecność tzw. niedojrzałych mechanizmów obronnych (np. obecność nagłych kryzysów, krótkotrwałych dekompensacji psychotycznych czy podczas hospitalizacji, która uwzględnia ograniczenia czasowe). Autorki artykułu podkreślają znaczenie terapii wspierająco-podtrzymującej, wskazując na jej wpływ na poprawę jakości życia i funkcjonowania pacjentów.
Artykuł jest pomyślany jako forma przewodnika po zagadnieniach związanych z psychoterapią wspierającą. Oczywiście, jak w każdej pracy niezbędna jest superwizja i dostosowanie ram i wytycznych terapii do konkretnego pacjenta. Mamy nadzieję, że ten artykuł będzie przydatny dla psychologów, psychoterapeutów, lekarzy psychiatrów pracujących na oddziałach ogólnopsychiatrycznych, w poradniach NFZ oraz w gabinetach prywatnych.
Podstawy psychoterapii wspierająco-podtrzymującej
Terapie psychodynamiczne zostały podzielone na dwie grupy: psychoterapie ekspresywne (zorientowane na wgląd, odkrywcze, eksploracyjne) i wspierające (wzmacniające zdolność pacjenta do radzenia sobie z codziennym funkcjonowaniem). W artykule przyglądamy się drugiemu z wymienionych typów terapii.
Wspierająca psychoterapia psychodynamiczna (SPP – supportive psychodynamic psychotherapy) jest formą modyfikacji Psychoterapii Skoncentrowanej na Przeniesieniu (TFP – Transference Focused Psychotherapy) wywodzącą się z teorii relacji z obiektem. Koncepcja terapii wspierającej oparta o teorie psychodynamiczne była rozwijana i modyfikowana w ramach Projektu Badawczego nad Psychoterapią Fundacji Menningera w latach 50. i 60. XX wieku w Stanach Zjednoczonych (Kernberg, 2018, 2021). Zanim opiszemy techniki pracy, przedstawimy krótki przegląd wybranych koncepcji psychodynamicznych, które powstały na gruncie doświadczeń klinicznych z pacjentami z poważnymi zaburzeniami psychicznymi. Odniesiemy się również do teorii mentalizacji oraz sposobu rozumienia kryzysu w tym kontekście.
Po pierwsze należy odwołać się do teorii relacji z obiektem Otto Kernberga (por. np. Yeomans i in., 2015; Caligor i in., 2019). Diagnoza strukturalna według Kernberga to sposób rozumienia osobowości pacjenta oparty na poziomie organizacji osobowości. Nie jest ona zawężona jedynie do badania objawów, ale skupia się przede wszystkim na tym, jaką pacjent ma tożsamość (spójną bądź rozproszoną), jaki ma obraz siebie i innych, jak reguluje emocje, jakie stosuje mechanizmy obronne (czyli jakie są jego sposoby na radzenie sobie ze stresem zewnętrznym i konfliktami wewnętrznymi) oraz jaką ma zdolność do testowania rzeczywistości (czyli na ile uznaje konwencjonalne pojęcia rzeczywistości).
W podejściu strukturalnym uwzględniamy:
- z...
Pozostałe 90% treści dostępne jest tylko dla Prenumeratorów.
