Jesienny spadek nastroju a depresja – jak je odróżnić?

Materiały partnera

Jesień to czas, w którym przyroda zwalnia, dni stają się coraz krótsze, a ilość światła słonecznego drastycznie spada. Wiele osób odczuwa wtedy obniżenie energii, trudności z koncentracją, ospałość czy pogorszenie nastroju. Nie zawsze jednak oznacza to chorobę – bywa to naturalna reakcja organizmu na zmiany warunków atmosferycznych. Warto jednak wiedzieć, kiedy mamy do czynienia z przejściowym jesiennym spadkiem nastroju, a kiedy symptomy wskazują już na depresję wymagającą pomocy specjalisty.

Dlaczego jesienią pogarsza się nastrój?

Głównym czynnikiem jest niedobór światła słonecznego, który zaburza naturalny rytm dobowy organizmu. Mniej słońca oznacza mniejszą produkcję serotoniny – tzw. hormonu szczęścia – oraz większe wydzielanie melatoniny, przez co częściej czujemy zmęczenie i senność. Wpływ ma również spadek aktywności fizycznej, mniej czasu spędzanego na świeżym powietrzu i zmiana diety na bardziej kaloryczną, ale ubogą w świeże warzywa i owoce.

Objawy jesiennego spadku nastroju

Jesienny spadek nastroju zazwyczaj objawia się łagodnie i ma charakter przejściowy. Możemy zauważyć mniejszą chęć do działania, większą drażliwość, trudności z porannym wstawaniem czy większy apetyt na słodycze. Ważne jest jednak to, że mimo gorszego samopoczucia wciąż jesteśmy w stanie wykonywać codzienne obowiązki i czerpać satysfakcję z niektórych aktywności. Tego rodzaju pogorszenie nastroju często mija samoistnie po kilku tygodniach, a wraz z pojawieniem się zimowych lub wiosennych dni objawy ustępują.

Czym różni się od depresji?

Depresja to poważna choroba, której nie można bagatelizować. Jej objawy są bardziej nasilone i długotrwałe. Osoba cierpiąca na depresję często doświadcza głębokiego smutku, poczucia beznadziei, utraty zainteresowania dotychczasowymi pasjami i relacjami. Mogą pojawić się zaburzenia snu – zarówno bezsenność, jak i nadmierna senność – oraz znaczne problemy z koncentracją. Kluczową różnicą jest to, że depresja znacząco utrudnia codzienne funkcjonowanie i nie ustępuje samoistnie po kilku tygodniach. W takim przypadku konieczna jest pomoc psychiatry lub psychoterapeuty. Oczywiście warto pamiętać, że istnieją różne rodzaje depresji, które dają nieco inne objawy.

Preparaty apteczne

Osoby, które zmagają się z łagodnym jesiennym obniżeniem nastroju, mogą sięgnąć po preparaty poprawiające nastrój bez recepty. Popularne są suplementy zawierające wyciąg z dziurawca, który wykazuje działanie wspierające równowagę emocjonalną. Dostępne są także preparaty magnezu, witamin z grupy B czy kwasów omega-3, które wpływają na prawidłowe funkcjonowanie układu nerwowego. Należy jednak pamiętać, że nawet środki ziołowe mogą wchodzić w interakcje z innymi lekami, dlatego przed rozpoczęciem suplementacji warto skonsultować się z farmaceutą lub lekarzem.

Jak radzić sobie z jesiennym spadkiem nastroju?

Poza suplementacją ogromne znaczenie mają codzienne nawyki. Regularne spacery, szczególnie w ciągu dnia, pozwalają zwiększyć ekspozycję na naturalne światło. Warto też dbać o aktywność fizyczną – nawet krótka gimnastyka w domu wspiera produkcję endorfin. Zdrowa dieta, bogata w warzywa, owoce i pełnoziarniste produkty, dostarcza energii i cennych składników odżywczych. Coraz częściej zaleca się także fototerapię, czyli naświetlanie specjalnymi lampami imitującymi światło słoneczne, co pomaga w regulacji rytmu dobowego.

Kiedy zgłosić się do lekarza?

Jeśli pogorszenie nastroju trwa dłużej niż kilka tygodni, nie ustępuje mimo podejmowania działań samopomocowych i znacząco utrudnia codzienne życie, należy zgłosić się do specjalisty. Konsultacja z psychiatrą lub psychologiem pozwoli ustalić, czy mamy do czynienia z depresją, i dobrać odpowiednie leczenie. Wczesna interwencja zwiększa szansę na szybki powrót do zdrowia i zapobiega pogłębianiu się choroby.

Jesienny spadek nastroju to zjawisko powszechne i zazwyczaj przejściowe, związane ze zmianą warunków atmosferycznych i mniejszą ilością światła. W odróżnieniu od depresji nie paraliżuje codziennego życia i mija samoistnie. Warto wspierać się zdrową dietą, aktywnością fizyczną, a w razie potrzeby także preparatami bez recepty poprawiającymi samopoczucie. Gdy jednak objawy stają się silne, długotrwałe i uniemożliwiają normalne funkcjonowanie, konieczna jest wizyta u specjalisty.

Przypisy