Dlaczego jesienią pogarsza się nastrój?
Głównym czynnikiem jest niedobór światła słonecznego, który zaburza naturalny rytm dobowy organizmu. Mniej słońca oznacza mniejszą produkcję serotoniny – tzw. hormonu szczęścia – oraz większe wydzielanie melatoniny, przez co częściej czujemy zmęczenie i senność. Wpływ ma również spadek aktywności fizycznej, mniej czasu spędzanego na świeżym powietrzu i zmiana diety na bardziej kaloryczną, ale ubogą w świeże warzywa i owoce.
Objawy jesiennego spadku nastroju
Jesienny spadek nastroju zazwyczaj objawia się łagodnie i ma charakter przejściowy. Możemy zauważyć mniejszą chęć do działania, większą drażliwość, trudności z porannym wstawaniem czy większy apetyt na słodycze. Ważne jest jednak to, że mimo gorszego samopoczucia wciąż jesteśmy w stanie wykonywać codzienne obowiązki i czerpać satysfakcję z niektórych aktywności. Tego rodzaju pogorszenie nastroju często mija samoistnie po kilku tygodniach, a wraz z pojawieniem się zimowych lub wiosennych dni objawy ustępują.
Czym różni się od depresji?
Depresja to poważna choroba, której nie można bagatelizować. Jej objawy są bardziej nasilone i długotrwałe. Osoba cierpiąca na depresję często doświadcza głębokiego smutku, poczucia beznadziei, utraty zainteresowania dotychczasowymi pasjami i relacjami. Mogą pojawić się zaburzenia snu – zarówno bezsenność, jak i nadmierna senność – oraz znaczne problemy z koncentracją. Kluczową różnicą jest to, że depresja znacząco utrudnia codzienne funkcjonowanie i nie ustępuje samoistnie po kilku tygodniach. W takim przypadku konieczna jest pomoc psychiatry lub psychoterapeuty. Oczywiście warto pamiętać, że istnieją różne rodzaje depresji, które dają nieco inne objawy.
Preparaty apteczne
Osoby, które zmagają się z łagodnym jesiennym obniżeniem nastroju, mogą sięgnąć po preparaty poprawiające nastrój bez recepty. Popularne są suplementy zawierające wyciąg z dziurawca, który wykazuje działanie wspierające równowagę emocjonalną. Dostępne są także preparaty magnezu, witamin z grupy B czy kwasów omega-3, które wpływają na prawidłowe funkcjonowanie układu nerwowego. Należy jednak pamiętać, że nawet środki ziołowe mogą wchodzić w interakcje z innymi lekami, dlatego przed rozpoczęciem suplementacji warto skonsultować się z farmaceutą lub lekarzem.
Jak radzić sobie z jesiennym spadkiem nastroju?
Poza suplementacją ogromne znaczenie mają codzienne nawyki. Regularne spacery, szczególnie w ciągu dnia, pozwalają zwiększyć ekspozycję na naturalne światło. Warto też dbać o aktywność fizyczną – nawet krótka gimnastyka w domu wspiera produkcję endorfin. Zdrowa dieta, bogata w warzywa, owoce i pełnoziarniste produkty, dostarcza energii i cennych składników odżywczych. Coraz częściej zaleca się także fototerapię, czyli naświetlanie specjalnymi lampami imitującymi światło słoneczne, co pomaga w regulacji rytmu dobowego.
Kiedy zgłosić się do lekarza?
Jeśli pogorszenie nastroju trwa dłużej niż kilka tygodni, nie ustępuje mimo podejmowania działań samopomocowych i znacząco utrudnia codzienne życie, należy zgłosić się do specjalisty. Konsultacja z psychiatrą lub psychologiem pozwoli ustalić, czy mamy do czynienia z depresją, i dobrać odpowiednie leczenie. Wczesna interwencja zwiększa szansę na szybki powrót do zdrowia i zapobiega pogłębianiu się choroby.
Jesienny spadek nastroju to zjawisko powszechne i zazwyczaj przejściowe, związane ze zmianą warunków atmosferycznych i mniejszą ilością światła. W odróżnieniu od depresji nie paraliżuje codziennego życia i mija samoistnie. Warto wspierać się zdrową dietą, aktywnością fizyczną, a w razie potrzeby także preparatami bez recepty poprawiającymi samopoczucie. Gdy jednak objawy stają się silne, długotrwałe i uniemożliwiają normalne funkcjonowanie, konieczna jest wizyta u specjalisty.