W tym artykule znajdziesz:
- Co znaczy stres w pracy?
- Jakie są rodzaje stresu? – bodziec, reakcja i relacja.
- Przyczyny doświadczania ogromnego stresu w pracy – gdzie szukać źródeł problemów?
- Jakie są możliwe objawy stresu w pracy?
- Czy istnieją skuteczne sposoby radzenia sobie ze stresem w pracy?
CO ZNACZY STRES W PRACY?
Stres sam w sobie nie jest dla człowieka zagrożeniem. To oczywisty sposób reagowania organizmu ludzkiego na różne trudne, nieoczekiwane, a nawet zagrażające życiu sytuacje. Kiedy stajemy w obliczu istotnych dla nas wydarzeń, nasze ciało zaczyna reagować, dostarczając nam nowej energii i siły do uporania się z emocjonującą sytuacją. Głównym problemem nie jest wówczas sam czynnik wywołujący stres, a reakcja na tak zwane stresory. Sposób w jaki reagujemy na czynniki stresujące, wpływa na funkcjonowanie naszego organizmu. Należy uświadomić sobie, że przecież nie zawsze mamy wpływ na sytuacje stresowe pojawiające się w życiu zawodowym. Nadmiar obowiązków, nieudany konspekt, trudna konferencja, a nawet panujący nieład w zarządzie firmy mogą sprawić, że zaczniemy odczuwać frustrację, zdenerwowanie i nieustające napięcie. Najważniejszy w tych wszystkich sytuacjach jest sposób radzenia sobie z nimi.
PRZYCZYNY DOŚWIADCZANIA OGROMNEGO STRESU W PRACY – GDZIE SZUKAĆ ŹRÓDEŁ PROBLEMÓW?
Polacy to bardzo zapracowany naród i niestety nie są to tylko przypuszczenia, a fakty wynikające z systematycznie przeprowadzanych raportów OECD1. Szacuje się, że Polacy rocznie przepracowują 1895 godzin, co klasyfikuje nas na czwartym miejscu w statystykach określających średnią roczną liczbę przepracowanych godzin. Być może na pierwszy rzut oka liczba ta nie zrobi na nikim większego wrażenia. Dla porównania, nasi zachodni sąsiedzi zajmują ostatnie miejsce z liczbą wynoszącą jedyne 1356 przepracowanych godzin rocznie. W tym przypadku ostatnie miejsce nie jest najgorsze. Wprost przeciwnie. Świadczy o braku przepracowania w społeczeństwie i nieuleganiu szybkiemu tempowi życia.
W polskiej kulturze człowiek sukcesu to człowiek zapracowany, wiecznie zabiegany i gotowy do działania. Wiele osób odważyłoby się nawet użyć słowa ,,przepracowany’’. Mowa o osobie, dla której praca zawodowa nie kończy się wraz z zamknięciem drzwi od biura. W ostatnich latach, gdzie praca zdalna świeci swoje prawdziwe triumfy, bardzo często pracujemy w biurze, w domu, a nawet w hotelu w czasie wakacyjnego urlopu. Przestajemy ograniczać się do godzin roboczych. Jesteśmy stale online, w kontakcie ze zleceniodawcą. Gotowi na porzucenie prywatnych spraw i ponowne przystąpienie do pracy w warunkach domowych. To wszytko sprawiło, że we współczesnym świecie granica między życiem prywatnym a zawodowym bardzo się zatarła. I pomyśleć, że jeszcze kilka dekad temu w większości rodzinach dbanie o właściwe rozgraniczenie sfery zawodowej od prywatnej stanowiło istotny element codzienności.
PRZYCZYNY STRESU W PRACY
Należy pamiętać, że stres w pracy to nie tylko przeciążenie materiałem, wykonywanie czasochłonnych, skomplikowanych zadań oraz ogromny wysiłek (intelektualny lub fizyczny). Źródłem stresu w pracy może być również wykonywanie monotonnych zadań, które nie dają pracownikowi możliwości głębszego zaangażowania się, wykorzystania swoich umiejętności oraz rozwoju. Pojawia się wówczas poczucie ,,stania w miejscu’’ i brak nowych celów do osiągnięcia. Pracownik nie ma możliwości dojścia do awansu i rozwoju zawodowego, a także nie odczuwa odpowiedzialności i wpływu na losy firmy. Wszystkie te czynniki mogą stanowić istotny bodziec do pojawienia się długotrwałego stresu w pracy.
JAKIE SĄ MOŻLIWE OBJAWY STRESU W PRACY?
Nie zawsze da się kategorycznie oddzielić pracę od życia prywatnego, tak aby wzajemnie się nie przenikały. Warto jednak reagować i nie lekceważyć długotrwałego stresu. Przeżywane napięcia i lęki w godzinach pracy wcześniej czy później przeniosą się na inne sfery i wpłyną na jakość naszego całego życia. Paraliżujący stres w pracy może prowadzić do przykrych zmian w organizmie oraz chorób zawodowych, które nieleczone znacząco zmieniają życie nie tylko pracownika, ale i całej jego rodziny.
Wśród najczęstszych objawów stresu w pracy możemy wymienić:
- nerwowość, rozdrażnienie, impulsywność;
- poczucie przemęczenia;
- poczucie frustracji, poirytowania, gniewu;
- problemy z odpoczynkiem i snem (bezsenność);
- kłopoty z koncentracją, pamięcią i logicznym myśleniem (problemy w podejmowaniu racjonalnych decyzji);
- nagłe wybuchy płaczu lub nieuzasadnionej ekscytacji;
- nerwobóle (nawracające bóle mięśni i stawów);
- bóle serca;
- skoki ciśnienia, przyśpieszony rytm bicia serca;
- popełnianie błędów, stopniowe zmniejszenie zaangażowania w pracę i efektywności (obniżona jakość pracy);
- zaburzenia menstruacyjne u kobiet, problemy z zajściem w ciążę lub jej utrzymaniem;
- korzystanie z licznych zwolnień lekarskich;
- stany depresyjne;
- nerwice;
- wypalenie zawodowe.
CZY ISTNIEJĄ SKUTECZNE SPOSOBY RADZENIA SOBIE ZE STRESEM W PRACY?
Praca to dla większości z nas przede wszystkim podstawowe źródło dochodu. Jednak w codziennych działaniach zawodowych upatrujemy również inne cele. Nierzadko jest to realizacja swoich pasji i zainteresowań. Praca zawodowa powinna kojarzyć się nie tylko z obowiązkiem i przestrzeganiem odpowiednich zasad, ale również przynosić satysfakcję i poczucie spełnienia. Dlatego tak ważne jest zrozumienie pełnionej przez siebie funkcji i dokładne określenie zakresu swoich obowiązków. Jeśli odczuwamy objawy stresu w pracy, a podczas wykonywania zadań coraz częściej towarzyszy nam frustracja, to warto poszukać przyczyny ciągłego spięcia.
Bardzo dużo osób zmaga się z podobnymi problemami i nie jest to temat tabu. Nie należy zwlekać z podejmowaniem próby poradzenia sobie z zaistniałą sytuacją. Zadbanie o właściwą dietę, uprawianie sportu, dostarczanie sobie małych przyjemności, inwestycja w swój rozwój oraz odpowiednia jakość snu to dobry kierunek zmian. Dodatkowo istnieje wiele łatwo dostępnych publikacji i książek o stresie w pracy, które są ogromnym wsparciem dla pracowników XXI wieku. Warto wspierać swoje działania sprawdzoną literaturą.
A co zrobić, jeśli odczuwamy bezsilność i niemoc w samodzielnej walce z problemami? Gdzie szukać pomocy? W takiej sytuacji wsparcie specjalisty może okazać się najlepszą decyzją. Szukanie pomocy u psychoterapeuty to dobry początek pracy nad sobą. To właśnie podczas sesji z doświadczonym terapeutą możemy dojść do prawdziwych źródeł pojawiającego się stresu w pracy i dążyć do wdrożenia skutecznych metod radzenia sobie z problemami.
Źródła:
https://www.focus.pl/artykul/len-sie
http://www.publikacje.edu.pl/pdf/12179.pdf
https://badaniahr.pl/biblioteka/stres-w-pracy-przyczyny-konsekwencje-i-sposoby-zarzadzania-stresem-w-organizacji/79