Definicja osobowości
Jeśli zastanawiamy się nad swoją własną osobowością, to w ujęciu AT pomocne może być zadanie sobie kilku pytań, które mogą tę refleksję wesprzeć. Szukając na nie odpowiedzi, warto skoncentrować się na tych najczęściej występujących:
- Pomyśl o momentach, w których powtarzałaś(-eś) opinię, zachowywałaś(-eś) się lub przeżywałaś(-eś) jak osoba opiekująca się Tobą w dzieciństwie, która była ważna dla Ciebie. Może nawet przypomnisz sobie komentarze bliskich Ci obecnie osób, dotyczące tego, że zachowujesz się jak swoja matka czy ojciec.
- Przypomnij sobie, kiedy jesteś skupiona(-y), myślisz rzeczowo, zgodnie z kontekstem, realizując swoje dalekosiężne cele. Jak siebie wtedy doświadczasz? Jaki(-a) jesteś?
- Wróć wspomnieniami do tych chwil, gdy myślałaś(-eś) życzeniowo, kierując się swoimi pragnieniami, jak się wówczas czułaś(-eś), jak byłaś(-eś), zachowywałaś(-eś) się, co lubisz i czego nie znosisz, co jest Twoją pasją i hobby powiązanym z Twoimi dziecięcymi upodobaniami. Może na przykład w Twojej rodzinie krążą historie, że jako dziecko uwielbiałaś(-eś) koniki, a teraz jesteś zapaloną(-ym) jeźdźczynią/jeźdźcem.
Czasem ta refleksja będzie Ci się podobała i możesz myśleć: „To cudne, że tak pomyślałam(-em), przeżyłam(-em), zachowywałam(-em) się”, a czasem wręcz przeciwnie. Nasza osobowość składa się właśnie z części, które są dla nas źródłem przyjemności, dumy, zasobów oraz tych, które są źródłem straty czy wstydu.
Analiza powyższych pytań odpowiada na pytanie, kim jestem w sposób świadomy. To, co nierozpoznane, jest dostępne w rozmowie z inną osobą, a przede wszystkim z psychoterapeutą.
Pytanie pierwsze dotyczy stanu Ja Rodzica, drugie – Dorosłego, trzecie – Dziecka. Stany te są ze sobą ściśle połączone i wpływają na siebie wzajemnie.
Szczegółowa analiza osobowości w AT
Strukturalnie wszyscy ludzie są do siebie podobni, mają te same stany Ja. To, co nas różni między sobą, to zawartość stanów ja, która jest niepowtarzalna dla każdego człowieka. Stanowi ona zapis indywidualnych doświadczeń w ciągu życia (Stewart, Joines, 2016). Indywidualność przejawia się też pod względem inwestowania energii psychicznej w określony stan Ja. Inaczej mówiąc, jedni z nas częściej sięgają do swojego Dorosłego, a inni do Rodzica czy Dziecka. W AT model strukturalny przedstawia poniższy schemat.
Rys. 1. Struktura stanu Ja Dziecka
Przechowywane doświadczenia z dzieciństwa są częścią zawartości stanu Ja Dziecka. Ta część osobowości jest motorem do funkcjonowania osoby, to z niej czerpa...
Pozostałe 90% treści dostępne jest tylko dla Prenumeratorów.
