Kiedy po raz pierwszy ludzie Zachodu stykają się z filozofią zen, mają duży problem ze zrozumieniem jej nauk i praktyk. Kłopot wynika z tego, iż urodziliśmy się i wychowywaliśmy w znacząco odmiennej kulturze i tradycji religijnej. Mamy duże trudności z odrzuceniem intelektualnego i dualistycznego sposobu pojmowania rzeczywistości, co wynika z silnego postrzegania jej przez pryzmat otaczającego nas świata. Takie odmienne od filozofii Dalekiego Wschodu pojmowanie rzeczywistości utrudnia otworzenie się umysłu człowieka Zachodu na zen. Buddyzm zen wydaje się nielogiczny, niezrozumiały, zagmatwany, a zgłębianie go sprawia niemały trud. To skutkuje tym, że bardzo szybko odrzucany jest przez ambiwalentny umysł. Umysł ten w zetknięciu z zen zazwyczaj stawia mocny i twardy opór. Kiedy jednak podejmujemy próby i wysiłek wyjścia poza te ramy ograniczeń, jakie wznosi nasz umysł, jesteśmy w stanie otworzyć naszą świadomość na zen i czerpać wiele korzyści z tych prastarych technik oraz nauk.
Zen wywodzi się z tradycji buddyjskiej, ale można zauważyć jedną z zasadniczych od buddyzmu różnic. Zen ma charakter uniwersalny i jest ponadkonfesyjny, co przyczynia się do tego, że wielu chrześcijan praktykuje zazen (medytacja zen na siedząco). Przykładem są między innymi dwaj chrześcijańscy zakonnicy: Hugo Enomiya-Lassalle i Willigisa Jäger, którzy jako chrześcijanie przyczynili się do dialogu między tymi dwoma światami. Łącząc te dwie ścieżki duchowe, dostąpili satori, otrzymując oficjalny tytuł mistrzów zen.
Zen lub chiński Chan, koreański Sŏn czy wietnamski Thien oznacza z języka japońskiego „medytować” – jest cichą medytacją, kontemplacją i stanowi podstawę buddyzmu zen.
Zen jest drogą i celem
Powyżej wymienione nauki wywodzą się ze szkoły buddyzmu mahajany i stanowią główny nurt buddyzmu w Chinach, Korei oraz Japonii i Wietnamie. W Japonii około 20% świątyń to buddyjskie świątynie zen. Jego początki sięgają V w. p.n.e. i wywodzą się z Indii. Źródłem jego narodzin było przebudzenie Buddy Siakjamuniego, którego dostąpił w postawie dhjana (zazen). Od tego czasu to doświadczenie było nieprzerwanie przekazywane od mistrza do ucznia, tworząc linię zen. Natomiast w Chinach pojawił się w VI w. n.e. zapoczątkowany przez podróżującego z Indii mnicha Bodhidarmę.
Podstawa i istota nauk zen zakłada, że nie jest konieczne oddawanie uwielbienia bóstwom, modlenie się do nich ani podążanie za rytuałami religijnymi i obrzędami. Rewolucyjny był również przekaz dotyczący...
