MENTALIZACJA to wyobrażeniowa aktywność umysłowa mająca na celu uświadomienie i interpretowanie ludzkiego zachowania (zarówno swojego, jak i innych ludzi) jako intencjonalnych stanów umysłu (tzn. potrzeb, pragnień, uczuć, wierzeń, przekonań, celów, zamiarów…). Posługując się metaforą zaczerpniętą z prezentacji A. Batemana: „mentalizowanie to widzenie siebie z zewnątrz oraz patrzenie na innych od środka”.
Mentalizacja to konstrukt stosunkowo świeży. Co prawda pierwszy raz pojęcie to zostało użyte przez Stanleya Halla w 1885 roku (w kontekście systemu edukacji w USA), ale spopularyzowane zostało w obecnym kontekście przez Petera Fonagy`ego oraz jego zespół dzięki koncepcji mentalizacji (początki przypadają na lata 90.). Zwiększone zainteresowanie badaczy może wynikać z dostrzeżenia, że teoria umysłu jest zbyt wąska – pomija kontekst emocjonalny i relacyjny. Teorie mentalizacji czerpią z koncepcji psychoanalitycznych, z teorii relacji z obiektem, teorii przywiązania (W niniejszym artykule nie będą przybliżane te koncepcje – są tak obszerne, że mogłyby stanowić temat osobnego artykułu, mimo to warto odświeżyć wiedzę z tego zakresu, ponieważ stanowią one bazę teorii mentalizacji).
Mentalizacja – zakres pojęcia
Mentalizacja to pojęcie bardzo szerokie, złożone i wielowymiarowe. Warto doprecyzować, co dokładnie jest określane pod pojęciem „mentalizacji” (na przykład, o którym z wymiarów mentalizacji mówimy – co zostanie wyjaśnione w dalszej części artykułu). Ponadto z faktu, że jest to dopiero tworząca się koncepcja, wynika swego rodzaju wielość sposobów myślenia o mentalizacji, mnogość akcentowanych aspektów, dlatego niemożliwym jest pisanie o mentalizacji bez zarysowania ram teoretycznych i doprecyzowania pojęć.
Korzyści płynące z praktyki mentalizacji:
- wrażenia somatyczne przekształcane są w idee, które można zwerbalizo...
