Na merytoryczną dawkę wiedzy o adaptogenach zaprasza Zielares.pl - Portal o ziołach, witaminach, suplementacji i zdrowym stylu życia
Czym są adaptogeny?
Nazwa adaptogeny pochodzi od greckiego„adapto”, co oznacza „przystosować się”.
Według oficjalnej definicji adaptogeny to substancje, wykazujące działanie normalizujące na ludzki organizm. Oznacza to, że pomagają nam przystosować się do panujących warunków i lepiej radzić sobie w sytuacjach silnego stresu. Dana substancja może zostać uznana za adaptogen tylko wtedy, gdy spełnia trzy podstawowe kryteria:
- nie jest toksyczna dla organizmu;
- wzmacnia funkcjonowanie układu nerwowego, szczególnie jego odpowiedź na zewnętrzne, niekorzystne czynniki środowiskowe;
- wykazuje regulujący wpływ na organizm - adadptogeny powinny przywracać homeostazę w organizmie, czyli wpływać na odnowienie naturalnej równowagi.
Jak adaptogeny działają na stres w naszym organizmie?
Za reakcję stresową organizmu odpowiada układ nerwowy, układ odpornościowy oraz układ gruczołów dokrewnych. Substancje adaptogenne wykazują normalizujący wpływ na cały organizm. Co to oznacza? W dalszym ciągu nie poznano jeszcze wszystkich mechanizmów działania adaptogenów, jednak wśród potwierdzonych informacji można wyróżnić, że adaptogeny:
- regulują oś HPA - znajdujące się w adaptogenach składniki aktywne wpływają na receptory mózgowe i mogą hamować uwalnianie się hormonów z przysadki mózgowej i podwzgórza. Takie działanie może doprowadzić do zmniejszenia produkcji adrenaliny przez nadnercza;
- wpływają na białka szoku termicznego HSP70 - wspomniane białka są odpowiedzialne za utrzymanie prawidłowej homeostazy komórek w ciele. Adaptogeny są w stanie stymulować produkcję białek HSP70, które mają duże znaczenie w skutecznym zwalczaniu stresu;
- wykazują działanie na neuropeptyd Y (NPY) - NPY to neuroprzekaźnik, umiejscowiony w podwzgórzu. Ma on duży wpływ na indywidualną reakcję organizmu na czynnik stresowy. Adaptogeny mogą stymulować uwalnianie tego neuropeptydu.
Jakie są najpopularniejsze adaptogeny, wykorzystywane w zwalczaniu stresu?
Wśród adaptogenów, które są najczęściej wybierane w terapii stresu, wyróżniamy:
- ashwagandha (witania ospała, żeń-szeń indyjski) - jest to jedna z najważniejszych roślin, stosowanych w medycynie ajurwedyjskiej i najpopularniejszy adaptogen, stosowany przez sportowców i osoby, żyjące w ciągłym stresie. Najwięcej drogocennych właściwości mają korzenie tej rośliny;
- różeniec górski (Rhodiol rosea) - wykazuje działanie, wspierające dobre samopoczucie, przez co może być stosowany przez osoby, cierpiące na przewlekły stres. Jako surowiec leczniczy wykorzystywane jest głównie kłącze z korzeniami;
- bakopa (brahmi) - zawiera tzw. bakozydy, które między innymi wykazują działanie uspokajające, dzięki czemu ten adaptogen pomaga obniżyć niepokój i napięcie nerwowe;
- cytryniec chiński (Schizandra chinensis) - jest to znana roślina adaptogenna, redukująca poziom mediatorów stresu, która wykazuje działanie przeciwlękowe i przeciwdepresyjne.
Adaptogeny to substancje naturalne, które znalazły zastosowanie w terapiach alternatywnych i ziołolecznictwie, szczególnie w terapii stresu. Nadmierne napięcie nerwowe może mieć negatywny wpływ na zdrowie człowieka, dlatego warto starać się walczyć z nim wszelkimi środkami. Adaptogeny to substancje naturalne i bezpieczne dla zdrowia, wykazujące dużą skuteczność, co sprawia, że stanowią idealną pomoc w walce ze stresem.
